Donorconferentie is vooral coulissenconferentie

Aan de conferentie, voorgezeten door Egypte en Noorwegen, nemen ongeveer 75 landen deel, alsook topfunctionarissen als Amr Moussa van de Arabische Liga en de VN-secretaris-Generaal Ban Ki-Moon. Premier Salam Fayad van de Palestijnse Autoriteit zal vandaag ook het Palestijns herstel- en heropbouwplan voor 2009-2010 voorleggen.
Volgens dat plan vraagt de Palestijnse Autoriteit 2,7 miljard dollar. Daarvan is ongeveer de helft voorzien voor Gaza, de andere helft zou naar de jaarlijkse budgetsteun van de Palestijnse Autoriteit moeten gaan.
Hamvraag binnen de verdeelde Palestijnse rangen is wie de bevoegdheid zal krijgen voor de heropbouw van Gaza: Hamas, die de plak zwaait in Gaza, of de Fatah-gedomineerde Palestijnse Autoriteit in Ramallah. Hamas –geboycot door de VS en Europa- is in elk geval niet uitgenodigd.

Kritieke vraag

Via welke kanalen de fondsen Gaza moeten bereiken, is ook de kritieke vraag voor de internationale donoren. Het antwoord daarop wordt niet verwacht op deze topconferentie, die vooral in het teken staat van geldinzameling. Officieel valt er hier niet veel nieuws te rapen. De standpunten die aan bod komen, zijn bekend, debat is niet aan de orde. Sharm el-Sheikh is vooral een ‘coulissenconferentie’, een gemeenplaats voor korte bilaterale en andere ontmoetingen. Zo wordt verwacht dat de leden van het Kwartet –de VS, de Verenigde Naties, Rusland en Europa- elkaar in de wandelgangen zullen spreken.
De betekenis van Sharm el-Sheikh ligt dus vooral in de omvang ervan en in het netwerkgegeven. Het vernieuwde engagement van de Verenigde Staten, mee aangegeven door de aanwezigheid van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton die in Egypte haar eerste korte rondreis in de regio start, levert ook een niet onbelangrijke bijdrage.

Tijd voor politieke oplossingen

Ook de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Karel de Gucht, heeft er al bilaterale ontmoetingen op zitten. De Gucht sprak af met zijn nieuwe buitenlandcollega uit Jordanië en met Xavier Solana, hoge vertegenwoordiger van het Europees Gemeenschappelijk Buitenland- en Veiligheidsbeleid. En er is ook een ontmoeting met zijn Egyptische collega Ahmed Aboul Gheit gepland.
In zijn toespraak verwees De Gucht naar het belang van de betrokkenheid van de Arabische Liga en andere Arabische landen die in Sharm el-Sheikh vertegenwoordigd zijn. ‘Ik ben van mening dat het Arabisch Vredesinitiatief meer steun van de internationale gemeenschap verdient. Ook het hernieuwde Amerikaanse engagement, zowel in het politiek proces als in de heropbouw van Gaza, markeren een zeer bemoedigende ontwikkeling.’
De Gucht onderstreept, naast het donorgegeven, de politieke betekenis van deze internationale samenkomst. Want daar ligt toch de grootste uitdaging, vindt de minister.
‘Het is niet de eerste keer dat we geld inzamelen voor de wederopbouw van Palestijnse Gebieden. Eens te meer staan we voor een reconstructieplan van scholen, gezondheidscentra, basisvoorzieningen voor de bevolking van Gaza. De internationale gemeenschap begint zich daar ernstig vragen bij te stellen. Het heeft geen zin dat de internationale gemeenschap geld blijft pompen in de Gazastrook, terwijl elke vorm tot economische ontwikkeling er kunstmatig wordt tegengehouden. Het is tijd voor politieke oplossingen.’ Maar daar zouden we nog eens heel lang op kunnen wachten, voegt hij eraan toe.

Het heeft geen zin dat de internationale gemeenschap geld blijft pompen in de Gazastrook, terwijl elke vorm tot economische ontwikkeling er kunstmatig wordt tegengehouden.

Vredesproces in het slop

De kaarten voor het vredesproces liggen slechter dan ooit. Alles wijst erop dat Israël een rechts bestuur zal krijgen, en van een Palestijnse eenheidsregering is voorlopig geen sprake. We hebben nochtans lang genoeg gewacht, zei de Franse premier Sarkozy die -in eigen stijl- opriep voor engagement van alle partijen.
‘Er is geen tijd meer om te wachten op de best mogelijke omstandigheden voor vrede. Dit conflict is niet regionaal maar heeft mondiale gevolgen. Voor het einde van het jaar 2009 moet er een akkoord komen dat de weg openmaakt voor een leefbare, democratische, moderne Palestijnse staat en een veilig Israëlisch grondgebied’, aldus Sarkozy.

Zes miljoen dollar

In het kader van de donorconferentie geeft België zes miljoen dollar aan de Palestijnse Autoriteit bovenop de 43 miljoen die het al reserveerde voor dit jaar. Dat bedrag moet integraal naar de heropbouw van Gaza gaan.
Intussen doen al een aantal cijfers over de omvang van de donaties de ronde. De Verenigde Staten lieten weten dat ze 900 miljoen dollar geven, een bedrag dat nog niet werd goedgekeurd door het Amerikaans Congres. Europa zou 436 miljoen euro voorzien, maar het is niet zeker of dit om nieuwe donaties gaat. Saoedi-Arabië en Qatar plannen samen een donatie van 1,25 miljard dollar.