"Gebrek aan riolering één van 's werelds grootste schandalen"

“Het gebrek aan vooruitgang in de afvalwaterverwerking is één van de grootste schandalen in de wereld”, zei Anders Berntell, directeur van het Stockholm International Water Institute (SIWI) op de achttiende Wereldwaterconferentie deze week. Volgens Berntell moeten wereldwijd nog 2,5 miljard mensen het zonder riolering stellen. Als direct gevolg daarvan sterven jaarlijks 1,4 miljoen kinderen aan diarree.
De conferentie heeft een recordaantal van 2.400 deelnemers van over de hele wereld samengebracht in Stockholm, waaronder afgevaardigden van regeringen, academici, ingenieurs, wetenschappers en vertegenwoordigers van de privésector en organisaties. De timing is belangrijk: 2008 is het Internationaal Jaar van Afvalwaterverwerking (IYS), en grofweg halverwege op weg naar de Millenniumdoelstellingen in 2015. Eén van die doelstellingen is het aantal mensen dat het zonder riolering moet stellen wereldwijd met de helft terug te dringen. Berntell waarschuwde dat die doelstelling niet gehaald zal worden als er tot 2015 niet jaarlijks minstens tien miljard dollar geïnvesteerd wordt in de aanleg van rioleringen.

Watervoorziening

Op het vlak van watervoorziening is er wel al vooruitgang geboekt, zo blijkt uit een gemeenschappelijke studie van de Wereldbgezondheidsorganisatie (WHO) en de VN-Kinderorganisatie UNICEF. Het aantal mensen dat het zonder zuiver water moet stellen is gedaald van 1,4 miljard vorig jaar naar minder dan één miljard dit jaar.
De Nederlandse prins Willem-Alexander, voorzitter van de U.N. Secretary General’s Advisory Board on Water and Sanitation (UNSGAB), kondigde op de conferentie aan dat meer dan de helft van de wereldbevolking nu stromend water heeft. Maar ook hij waarschuwde voor het gebrek aan vooruitgang op het vlak van afvalwaterverwerking.
Hij sprak over “stuitende feiten en cijfers die aantonen wat de consequenties zijn van een leven zonder degelijke afvalwaterverwerking.” De prins merkte op dat veel mensen die cijfers niet kennen of er zich zelfs niet van bewust zijn dat er een wereldwijde rioleringscrisis is. “Het zijn die mensen, regeringen en beleidsmakers, die elke dag gebruik maken van hun goede toilet, aangesloten op een effectief rioleringssysteem. Ze zijn er zich niet van bewust dat zo’n toilet en zo’n systeem van kritiek belang zijn voor een gezond leven.”
Volgens Willem-Alexander mag het jaar dan wel al voor twee derde voorbij zijn, maar is het nog niet helemaal verloren en kan er in de volgende maanden nog heel wat gedaan worden. Bovendien zijn volgens de prins in 2008 veel nieuwe projecten opgestart die pas de volgende jaren vruchten zullen afwerpen.
Willem-Alexander wijst er ook op dat bijvoorbeeld in Afrika goede vooruitgang geboekt wordt in de aanleg van nieuwe rioleringen, maar dat dit de groei van de bevolking niet kan bijhouden.
Volgens het rapport van de WHO en UNICEF zal de Millenniumdoelstelling aan dit tempo gemist worden met meer dan 700 miljoen mensen. “Als we die doelstelling alsnog willen halen, moeten we jaarlijks minstens 173 miljoen mensen van een goede riolering voorzien”, zei hij.

Taboe

Toch heeft internationale jaar van de afvalwaterverwerking volgens de prins op één domein al een belangrijke impact gehad, zij het moeilijk meetbaar. De aandacht voor riolering heeft er immers voor gezorgd dat er meer openlijk gepraat wordt over voorheen moeilijk bespreekbare onderwerpen als toiletten en menselijke ontlasting. “UNSGAB zal een koe een koe blijven noemen, of moet ik zeggen een ‘toilet een ‘toilet’. En hopelijk kan ik u, dames en heren, overtuigen om hetzelfde te doen, want er is nog een lange weg te gaan”, zei de prins. “Na zes maanden kunnen we concluderen dat onze inspanningen vruchten afwerpen. We zijn op de juiste weg en de krijgen wereldwijd steeds meer steun. Maar dat betekent niet dat we al onze doelstellingen gehaald hebben. We zijn eigenlijk nog maar net begonnen.”