Geneesmiddelen weer betaalbaar dankzij wetswijziging

Een middel tegen hoge bloeddruk waarvan twee concurrerende merknamen bestonden, werd veertig procent goedkoper. Rekening houdend met de Argentijnse inflatie (vorig jaar 41 procent) is de prijsdaling nog groter. Een vaccin tegen hepatitis B waaraan een groot bedrijf een prijskaartje van veertig peso had gehangen, moet nu concurreren met een plaatselijk merk dat het voor net negen peso verkoopt.

Het zijn maar enkele gevolgen van de Argentijnse wet van mei 2002. Die verplicht artsen om in hun voorschriften het actieve product van een geneesmiddel te noemen, en geen merknaam. Met de hulp van de apotheker en rekening houdend met prijs en kwaliteit kunnen consumenten dan zelf kiezen tussen alle producten die dat product bevatten.

Ten gevolge van de wet daalden de prijzen van de 50 topmerken, verloren een
aantal medicijnen van multinationals hun monopoliepositie en verworven enkele kleine laboratoria een marktaandeel. Het afgelopen jaar verlieten ook diverse multinationale farmaceutische bedrijven het land. Dat laatste heeft te maken met de wet op generische geneesmiddelen, maar ook de ineenstorting van de lokale munt, meent Marcelo Pereta, coördinator van een netwerk van meer dan 1700 apothekers in Buenos Aires. Er waren ook enkele prijsstijgingen, van nieuwe geneesmiddelen die geen concurrentie ondervinden. Onder meer daardoor is het moeilijk een gemiddelde prijsdaling te geven.

De prijsdalingen van het afgelopen jaar staan in scherp contrast met de gestage prijsstijgingen sinds 1991. In dat jaar hief Argentinië de prijscontroles voor geneesmiddelen op. Artsen schreven merkgeneesmiddelen voor en consumenten konden de voorschriften alleen voor die merkproducten gebruiken, zelfs als een goedkopere versie bestond. Tussen 1991 en 1999 stegen de prijzen gemiddeld 106 procent, ondanks de lage inflatie. Een studie uit 1999 wees uit dat medicijnen in Argentinië gemiddeld 270 procent meer kostten dan in Brazilië, Paraguay, Uruguay en Chili. In sommige gevallen waren de Argentijnse middelen zelfs duurder dan in rijke landen als Spanje, Frankrijk, Groot-Brittannië of Italië. In 2001 kostte een het astmamedicijn Ventolin van de Britse farmaciereus Glaxo in Argentinië bijvoorbeeld 14 dollar, tegenover 2 dollar in Spanje.

In een land waar de toegang tot geneesmiddelen jaar na jaar zakte, is de wet een uiterst belangrijke stap. Mensen kunnen nu goedkopere alternatieven kopen, vindt Carlos Vasallo, econoom en hoofd van de Vereniging voor Economie en Gezondheid. Hij benadrukt echter ook dat er nog een lange weg te gaan is, vooral wat kwaliteitscontrole betreft. Openbare universiteiten en ziekenhuizen in Argentinië hebben de staat om steun gevraagd in de productie van generische geneesmiddelen én om kwaliteitscontroles te verbeteren. Ze willen zo hoogkwalitatieve producten aanbieden aan lage prijzen, of zelf gratis. Een ziekenhuis in de buitenwijken van Buenos Aires opende vorige maand al een laboratorium dat 70 farmaceutische producten kan maken aan een kostprijs die twintig keer lager is dan die van commerciële versies op de markt. De medicijnen zullen gratis zijn voor patiënten van het ziekenhuis.