Het maatschappelijk middenveld roept op tot intrekking van de dataretentierichtlijn

Geachte Mevrouw,
De dataretentierichtlijn 2006/24 vereist dat telecommunicatiebedrijven alle gegevens omtrent de communicatie van hun klanten bewaren. Hoewel dit ogenschijnlijk de barrières naar de vrije markt moet beperken, werd de richtlijn vooral voorgesteld als een maatregel die het bevorderen van strafrechtelijk onderzoek tot doel heeft. De richtlijn maakt het mogelijk om gedetailleerd de gevoerde communicaties via tal van elektronische communicatiesystemen te registreren. Bij mobiele telefoongesprekken en SMS berichten wordt tevens de respectievelijke locatie van de gebruikers opgeslagen. In combinatie met andere data, zal ook het internetgebruik traceerbaar moeten worden.
Wij zijn er van overtuigd dat dergelijke alomvattende controle van de gehele populatie onaanvaardbaar is. Met dit regime van dataretentie wordt gevoelige informatie betreffende sociale contacten (inclusief professionele contacten), handelingen en het private leven (bijvoorbeeld contacten met dokters, advocaten, vakbonden, psychologen, hulplijnen e.d.) van meer dan 500 miljoen Europeanen opgeslagen zonder enige vorm van verdenking. Dataretentie van telecommunicatie ondermijnt op die manier het beroepsgeheim en vormt een permanent risico voor het verlies en/of misbruik van gegevens, en schrikt zo burgers af om nog vertrouwelijke communicatie via elektronische netwerken te voeren. Het ondermijnt de bescherming van journalistieke bronnen en compromitteert dusdanig de persvrijheid. Meer algemeen tast het de grondvereiste van een open en democratische samenleving aan. Door een gebrek aan een afdoend systeem van financiële compensatie in de meeste landen, moeten de zware kosten van telecommunicatie dataretentie worden gedragen door de duizenden getroffen providers van telecommunicatie. Dit leidt tot een toename in prijs alsook tot een onderbreking in de dienstverlening, wat dus onrechtstreeks de consument belast.

Dataretentie van telecommunicatie ondermijnt het beroepsgeheim en vormt een permanent risico voor het verlies en/of misbruik van gegevens.

Studies tonen aan dat de communicatiegegevens die beschikbaar zijn zonder het gebruik van dataretentie veelal voldoende zijn om doeltreffend strafrechtelijk onderzoek te verrichten. Allesomvattende dataretentie bleek vaak overbodig, schadelijk of zelfs ongrondwettelijk in tal van Europese landen, onder meer in Oostenrijk, België, Duitsland, Griekenland, Roemenië en Zweden. Deze landen vervolgen misdrijven net zo doeltreffend door het gebruik van doelgerichte instrumenten, zoals het regime van bewaarplicht van telecommunicatiegegevens, zoals goedgekeurd in de Conventie tegen Cybercriminaliteit. Er is echter geen bewijs dat telecommunicatie dataretentie een betere bescherming tegen misdaad biedt. Bovendien merken we op dat dergelijk regime biljoenen euros kost, de privacy van onschuldige burgers in gevaar brengt, vertrouwelijke communicatie verstoort en de weg vrijmaakt voor een steeds toenemende opeenhoping van gegevens van de gehele bevolking.
Juridische experts verwachten dat het Europese Hof voor Justitie zich zal aansluiten bij de visie van het Grondwettelijk Hof van Roemenië, alsook bij het oordeel van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, en telecommunicatie dataretentie in de afwezigheid van enige verdenking strijdig/onverenigbaar zal verklaren met het EU Handvest voor Fundamentele Rechten.
Als vertegenwoordigers van de burgers, de media, de professionelen en de industrie, verwerpen we dan ook collectief de dataretentierichtlijn. Wij dringen aan op een voorstel tot intrekking van de EU vereisten omtrent dataretentie, in het voordeel van een systeem van het bevorderlijk bewaren en doelgericht verzamelen van verkeersgevens, zoals overeengekomen in de Conventie tegen Cybercriminaliteit van de Raad van Europa. Hierbij kan u rekenen op onze steun.