Hoop voor Malawi na 10 magere jaren

Drie jaar geleden raakte ze haar baan als administratief assistente kwijt. Het bedrijf waar ze werkte werd gereorganiseerd. Ze kon geen andere baan vinden. Om te overleven en het schoolgeld voor haar kinderen te kunnen betalen, verkocht ze bijna al haar huishoudelijke spullen, inclusief een kleine elektrische oven. Haar oudste kind is zestien jaar en zit op de middelbare school.
“Alles wat waarde heeft, heb ik verkocht en ik probeer met wat kleinschalige handel geld te verdienen om de kinderen op school te houden. Ik verkoop alles wat ik maar te pakken kan krijgen, inclusief hout dat ik aan de buren verkoop. Zij hebben ook moeite om de eindjes aan elkaar te knopen”, zegt Kafere.
Basisproducten zoals brood en suiker zijn niet dagelijks aanwezig in haar huishouden. Meestal eet het gezin één keer per dag. Toen Kafere nog een baan had, was dat driemaal per dag. Het huurhuis met drie slaapkamers in een redelijk goede buurt werd te duur; ze woont nu met haar gezin in een huis met één slaapkamer in en dichtbevolkte buitenwijk van de stad Blantyre. Ze deelt de slaapkamer met haar drie dochters. Haar zoons slapen in de huiskamer.
De familie deelt buitenshuis een keuken, toilet en wasgelegenheid met zeven andere gezinnen. Kafere’s buurman, Jackson Malire, beklaagt zich over de armoedige omstandigheden in de buurt. Het is de afgelopen jaren alleen maar erger geworden, zegt hij. De nachtwaker verdient vijftien euro per maand waarmee hij zijn zeskoppige gezin moet onderhouden.
“Vijf jaar geleden heb ik een fiets gekocht, maar die most ik vorig jaar verkopen om de ziekenhuisrekening voor mijn vrouw te kunnen betalen. Er is geen geld voor een nieuwe fiets.” Hij moet de 25 kilometer naar zijn werk nu noodgedwongen lopen.
Er zijn veel Malawiërs die in soortgelijke omstandigheden verkeren als Kafere en Malire. De armoede nam de afgelopen jaren toe in Malawi, blijkt uit het meest recente Human Development Report van de het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP). Op de Human Development Index (HDI), die de levensstandaard van de bevolking analyseert, zakte Malawi in de voorbije 10 jaar van de 161ste naar de 166ste plaats.
Dat de situatie nijpend is blijkt onder meer uit de moedersterfte in het land. Dat cijfer is hoger dan 1.100 per 100.000 geboorten. De kindersterfte nam de afgelopen jaren toe en de toegang tot sanitaire voorzieningen en schoon water nam af. Malawiërs worden gemiddeld 39 jaar oud. Daarmee bungelt het land wereldwijd onderaan de lijst met landen als het gaat om levensverwachting van de bevolking.
Een derde van de bevolking van Malawi heeft geen toegang tot schoon water. Het gevolg is dat veel mensen ziek worden of overlijden aan diarree, cholera of andere ziekten die door vuil water kunnen worden veroorzaakt. Ook aids is een groot probleem in het land. Een op de tien Malawiërs is besmet met het HIV-virus dat aids veroorzaakt.
Uit een onderzoek van de Malawische regering en de Wereldbank bleek vorig jaar bleek dat er nauwelijks of geen vooruitgang is geboekt in armoedebestrijding en het opheffen van ongelijkheid. De crisis in het land maakt het moeilijk om de het eerste Millenniumdoel, het halveren van de armoede en honger voor 2015, te halen, zegt UNDP-vertegenwoordiger Michael Keating.
Toch zijn er in vergelijking met andere Afrikaanse landen ook lichtpunten. Positief is het feit dat kinderen worden ingeënt tegen mazelen en tuberculose en dat relatief veel kinderen naar school gaan. De regering van Malawi verwachten dat de economie zal aantrekken, nu de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds in september vorig jaar besloten om een groot deel van de schulden van het land kwijt te schelden.
Malawi heeft voorafgaand aan de kwijtschelding economische hervormingen doorgevoerd, gebaseerd op wensen van het IMF en de Wereldbank. Malawi stelt zijn hoop daarnaast op Groot-Brittannie, de belangrijkste donor, die het land 560 miljoen dollar ontwikkelingshulp beloofde voor de komende vier jaar.