Iraanse bevolking blijft atoomprogramma steunen

Volgens de enquête van WorldPublicOpinion.org (WPO) vindt 34 procent van de Iraniërs dat hun land de verrijking van uranium moet voortzetten, maar dat er waarnemers moeten worden toegelaten om na te gaan dat Iran geen kernwapens aanmaakt. Ongeveer 31 procent van de respondenten is voor het regelrechte stopzetten van de verrijking in ruil voor het schrappen van alle internationale sancties tegen Iran. Ruim een vijfde van de ondervraagden kant zich tegen beide oplossingen.
Zes op de tien ondervraagden in Iran geloven dat de sancties een negatieve uitwerking hebben. Zeven op tien denken dat de internationale gemeenschap de duimschroeven nog zal aandraaien als Iran het atoomprogramma in zijn huidige vorm verderzet.

Amerikaanse sancties

Met name de Amerikaanse regering staat onder druk om Iran door middel van hardere sancties en de dreiging met militaire acties te bewegen zijn atoomplannen op te bergen. De Democratische volksvertegenwoordiger Howard L. Berman zoekt steun voor een wetsvoorstel om bedrijven te straffen die meer dan 20 miljoen dollar hebben geïnvesteerd in de Iraanse petroleumsector. Bermans partijgenoot Steny H. Hoyer werkt aan een voorstel dat de overheid zou dwingen haar participaties af te bouwen in bedrijven die belangen hebben in de Iraanse olie-industrie.
Tegenstanders van die initiatieven waarschuwen dat dergelijke sancties de diplomatieke inspanningen van de Amerikaanse regering kunnen dwarsbomen. Ze maken het ook nog moeilijker om China en Rusland op dezelfde lijn te krijgen, en zorgen zelfs voor wrevel bij de Europese partners van de VS. De sancties zouden immers ook Europese bedrijven treffen die zaken doen met Iran.
De Amerikaanse regering heeft aangekondigd dat ze ingrijpende economische en andere sancties tegen Iran overweegt, maar pas als het internationale overleg met Iran tegen begin volgend jaar nog geen tastbare vooruitgang heeft gemaakt. Een cruciale overlegronde tussen Iran en de P5+1 – de VS, Rusland, China, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland – moet op 1 oktober beginnen. Iran wil het over veel thema’s hebben, maar de VS en de Europese landen hebben duidelijk gemaakt dat het Iraanse atoomprogramma voor hen bovenaan de agenda staat.

Existentiële bedreiging

Misschien is de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad tot toegevingen bereid nu zijn positie door de protesten rond de verkiezingen verzwakt is. Maar hardliners in de VS willen daar alvast niet lang op wachten. Een vorige week gepubliceerd rapport van het Bipartisan Policy Centre – een denktank die de tegenstellingen tussen Republikeinen en Democraten probeert te overbruggen – stelt dat de tijd voor diplomatieke initiatieven bijna voorbij is en dat de dreiging met militaire acties weer op de tafel moet komen in de gesprekken met Iran. De auteurs waarschuwen dat te lang afwachten aan de kant van de VS ertoe kan leiden dat Israël op eigen houtje militair uithaalt tegen Iran.
Net als Israël hebben de auteurs van het rapport het over de “existentiële dreiging” die uitgaat van Iran. Maar volgens de Amerikaanse inlichtingendiensten moet die dreiging met een korrel zout worden genomen. Dennis Blair, de directeur van de National Intelligence (DNI), stelde in februari dat het onwaarschijnlijk is dat Iran voor 2013 genoeg verrijkt uranium kan hebben voor een kernwapen.