Keniaanse anti-abortuslobby haalt slag thuis

“Iedereen heeft recht op leven”, luidde de concepttekst, maar een parlementaire commissie heeft op fel aandringen van de Raad van Kerken en de Katholieke Kerk toegevoegd dat het leven bij de conceptie begint. Verklaringen dat iedereen recht heeft op gezondheidszorg (inclusief reproductieve gezondheidszorg) en dat niemand noodhulp mag worden geweigerd, zijn geschrapt. Toegevoegd is een zin die abortus verbiedt “tenzij het leven van de moeder volgens een geregistreerde arts in gevaar is”.

Dat is ook nu in Kenia de enige toegestane reden om officiële abortus te plegen. Desondanks gaan grote aantallen vrouwen op zoek naar alternatieven om hun zwangerschap te beëindigen.

“Het leven is heilig”, zegt kanunnik Peter Karanja van de Raad van Kerken. “De definitie daarvan moet in de Grondwet worden verankerd. Het leven begint bij de conceptie en eindigt met de natuurlijke dood.”

Consequenties

De wijziging heeft tot ophef geleid onder organisaties van artsen, verplegers en gynaecologen. Die pleiten in een brief voor aanpassing van het voorstel om de mogelijkheden tot legale abortus juist te verruimen.

“Onveilige abortus heeft consequenties voor zowel de mensen als voor de publieke zorgkosten”, zegt dokter Otieno Nyunya, voorzitter van de commissie voor reproductieve gezondheid van de Keniaanse Artsenvereniging. “Een verbod op abortus in de grondwet en de definitie van conceptie als begin van het leven helpt niet om abortussen te voorkomen.”

“De parlementaire commissie dacht niet aan de honderden vrouwen die zijn verkracht en zwanger geraakt tijdens het geweld na de verkiezingen”, zegt Grace Maingi-Kimani, directeur van de Federatie van Vrouwenadvocaten. “De commissie dacht ook niet aan jonge meisjes die worden misbruikt door hun leraren en moeten stoppen met hun opleiding door ongewenste zwangerschappen.”

Kwetsbaar

Priester Paulino Wondo van de Katholieke Missie in de sloppenwijk Kariobangi vindt het niet goed om de ongeboren kinderen het slachtoffer te laten zijn. “Zelfs bij verkrachting en incest is dat leven onschuldig.”

“Het zijn de arme vrouwen en meisjes die overlijden, door toedoen van kwakzalvers”, zegt Joseph Karanja, professor gynaecologie aan de Universiteit van Nairobi. Volgens hem kunnen rijke vrouwen wel veilige manieren vinden om zwangerschappen te beëindigen, maar brengt de commissie de meest kwetsbaren nog meer in gevaar, tegen de internationale afspraken in.

Dokter Joachim Osur van een reproductieve gezondheidsorganisatie vindt dat mensen als Wondo hun hoofd in het zand steken. “Ondanks de wettelijke beperkingen blijven mensen abortus plegen. In Kenia vinden per jaar zo’n 300.000 abortussen plaats, zowel spontane als opgewekte, dat is 29 op elke 100 levendgeborenen.”

Uit onderzoek van de organisatie van dokter Nyunya blijkt dat dat fatale gevolgen heeft voor veel vrouwen. Per jaar worden 21.000 vrouwen opgenomen in het ziekenhuis vanwege complicaties en ruim een tiende daarvan overlijdt aan de gevolgen ervan.