Met gletsjers verdwijnen waterreserves voor miljoenen mensen

Volgens Achim Steiner van het Milieuprogramma van de VN (UNEP) zal het verdwijnen van de gletsjers miljoenen of zelfs miljarden mensen in de problemen brengen. In veel gevallen voeden de gletsjers immers grote rivieren waarvan miljoenen mensen afhankelijk zijn. De Ganges, een rivier die 360 miljoen mensen van water voorziet, is afhankelijk van smeltwater en dat geldt ook voor de Jangtse in China die voor 388 miljoen mensen onmisbaar is.
Een verminderde of wisselvallige toevoer van water brengt op langere termijn de landbouw in die delen van de wereld in grote moeilijkheden. Maar ook op kortere termijn zorgen de snel smeltende gletsjers voor problemen, zoals overstromingen en een stijgende zeespiegel.
De cijfers van de World Glacier Monitoring Service (WGMS), een dienst die gletsjers over de hele wereld al meer dan een eeuw volgt, zijn zonder meer alarmerend. Het totale verlies van ijs in 2006 was drie maal zo hoog als in 2005. Sinds 1980 zijn gletsjers gemiddeld elf meter dunner geworden, en die afslanking is duidelijk zichtbaar in veel delen van de wereld.
Uit verschillende recente studies blijkt dat met name in Zuid-Amerika, van Colombia tot Chili en Argentinië, gletsjers aan een alarmerend tempo krimpen. Ook in de Verenigde Staten gaan bijna alle gletsjers erop achteruit sinds 1950. De rivieren worden er grotendeels gevoed door de smeltende sneeuw in de winter, maar in de hete zomermaanden zijn het de gletsjers die voor water zorgen.

Tijd om in te grijpen

Voorlopig is er geen beterschap in zicht. “Iedereen zou even halt moeten houden en beseffen dat we de gletsjers met het blote oog kunnen zien krimpen”, zei Steiner. Maar voorlopig heeft zijn oproep niet veel zoden aan de dijk gebracht. Op een top in Japan zondag slaagden de twintig landen met de grootste uitstoot ter wereld er niet in om tot overeenstemming te komen.
Er rest de landen nog achttien maanden tot de VN-klimaattop in Kopenhagen in 2009, waar de regeringen een nieuw klimaatverdrag moeten uitdokteren. Volgens het gros van de wetenschappers moet dat verdrag een uitstootvermindering van 25 tot 40 procent tegen 2020 opleggen om een catastrofale klimaatverandering af te wenden.
Zonder die internationale overeenkomst in 2009 “zal onze manoeuvreerruimte en de kans om in te grijpen wegsmelten, net als de gletsjers,” aldus Steiner.