Militair treffen in Kasjmir bleek toneelstukje

In augustus 2003 trok soldaat Shyam Bahadur Thapa op bevel van zijn commandant Maj Surinder Singh zijn Indiase legervest uit en legde zich voor dood neer naast een vernietigd doelwit in Siachen. Videocamera’s filmden ‘een gesneuvelde Pakistaanse soldaat bij de raketvernietiging van een doelwit in vijandelijke handen’. In werkelijkheid was het doelwit wel vernietigd maar nooit in handen van Pakistaanse soldaten, en sneuvelde er niemand.

Soldaat Thapa bekende de feiten maandag voor een militaire rechtbank, waar nog drie van zijn lotgenoten met gelijkaardige getuigenissen kwamen. Ze zeiden dat ze handelden onder dwang van hun oversten, waaronder een kolonel en twee majoors.

Het hele conflict in Siachen is eigenlijk een immens bedrog van het Indiase volk, opgezet door de opeenvolgende regeringen en nagespeeld in Pakistan, zo stelt N Kunju, een voormalig lid van het leger en nu een bekend schrijver en analist van militaire aangelegenheden. Hij vindt het nutteloos om lagere officieren en gewone soldaten te beschuldigen, omdat bij het schandaal duidelijk de top betrokken is, mogelijk zelfs generaals.

De Siachen-gletsjer op de grens van India, Pakistan en China ligt op zo’n 6700 meter hoogte en wordt vaak het hoogst gelegen, koudste en duurste strijdtoneel ter wereld genoemd. Hij ligt op de Controlelinie, de voorlopige grenslijn die in 1949 werd uitgetekend na een korte onbesliste oorlog tussen India en Pakistan over de toen onafhankelijke staat Jammu en Kasjmir. Sinds ‘49 is Kasjmir uitgegroeid tot dé twistappel in de aanhoudende spanningen tussen beide buurlanden. Pakistan controleert de Northern Areas en wat het ‘Vrij Kasjmir’ noemt, terwijl India de overblijvende tweederde van het gebied controleert, waaronder Jammu, Ladakh en de Srinagarvallei. In 1949 dacht geen levende ziel aan de afgelegen gletsjer, maar in 1984 vloog het Indiase leger er in preventief troepen heen in de hoop de regio onder controle te krijgen. In 1999 stak Pakistan de linie over en bezette de naburige Kargilhoogte.

De bekentenissen van de Indiase soldaten vallen samen met een discussie in het Indiase parlement over de vraag of het geld voor het conflict in Kasjmir niet beter aan ontwikkeling wordt besteed. Het debat is aangetrokken door de nieuwe regering onder leiding van de Congrespartij. Die partij heeft zich altijd kritisch uitgelaten over de manier waarop de vorige BJP-regering de relatie met Pakistan aanpakte. In de zes jaar dat de BJP de regering leidde, werden vredesonderhandelingen afgewisseld met het conflict in Kargil in 1999 en de dure mobilisatie van bijna een miljoen militairen in de opbouw naar een grootschalige oorlog in 2002. (ADR/MM)