Miljoenen doden door vervuiling

“De wereldwijde gezondheidskost van vervuiling is verbijsterend, en met name de gevolgen voor vrouwen en kinderen”, zegt Richard Fuller, directeur van het Blacksmith Institute. De onafhankelijke milieugroepering publiceerde het rapport samen met het Zwitserse Groene Kruis. “De wereldgemeenschap moet de ogen openen voor dit probleem”.
Het Blacksmith Institute publiceert jaarlijks een lijst met de tien meest vervuilde sites ter wereld. Het instituut heeft inmiddels een uitgebreide database met meer dan zeshonderd giftige sites en plant over enkele jaren de publicatie van een gedetailleerd wereldwijd overzicht. Dit jaar focust het instituut zich niet zozeer op plaatsen maar op thema’s en hun impact op de gezondheid. Uit een onderzoek van de Cornell University in 2007 blijkt dat 40 procent van alle sterfgevallen in de wereld rechtstreeks in verband te brengen zijn met vervuiling, zegt Fuller.

Gebruikte batterijen

Het opruimen of voorkomen van een groot deel van die vervuiling is niet alleen mogelijk, maar ook goedkoop in vergelijking met de internationale inspanningen die gedaan worden om de gezondheid in ontwikkelingslanden te verbeteren. In sommige gevallen gaat het eenvoudig om informatie, zo ontdekte Fuller in de Senegalese hoofdstad Dakar, waar kinderen stierven  an loodvergiftiging. “Vrouwen probeerden er wat te verdienen door autobatterijen te recycleren, maar doodden zonder het te weten hun kinderen”, zegt hij. De kinderen speelden in de buurt van waar de batterijen uiteengehaald werden. “Het is erg moeilijk om te sterven van loodvergiftiging, er is heel wat lood voor nodig.”
Fuller en zijn collega’s ontdekten in het bloed van de overlevende kinderen loodconcentraties die tien maal zo hoog waren als de maximaal toegelaten concentratie in de Verenigde Staten. Lood is neurotoxisch en kinderen zijn speciaal gevoelig omdat het hun ontwikkelende zenuwsystemen en hersenen schaadt. “Die kinderen in Dakar hebben nu hersenbeschadiging”, zegt Fuller.

Kwik uit goudmijnen

Een andere vaak genegeerde maar grote bron van vervuiling is de artisanale, kleinschalige mijnbouw. Daarbij zijn volgens her rapport naar schatting vijftien miljoen mijnwerkers, waaronder 4,5 miljoen vrouwen en 600.000 kinderen betrokken. Van het kwik dat gebruikt wordt om het goud te vinden, eindigt tot 95 procent in het milieu, goed voor bijna een derde van alle kwik die wereldwijd in het milieu terecht komt, zo blijkt uit cijfers van de Industriële Ontwikkelingsorganisatie van de VN.
“Het is een enorm probleem dat de landsgrenzen overstijgt”, legt Fuller uit. “Dat kwik komt terecht in de tonijn die we in het westen eten”. Op die manier hebben bijna een miljard mensen te lijden onder de kwikvervuiling. Ook kwik is een krachtige neurotoxine en al gevaarlijk in erg kleine hoeveelheden.
Er bestaan betere en veiligere methoden om goud te recupereren, maar daarvoor zijn voorlichting en onderwijs nodig. “Er is niet veel geld nodig om die vervuiling te doen stoppen”, zegt Fuller, die schat dat het probleem op twintig tot dertig jaar uit de wereld geholpen kan worden, als de internationale gemeenschap eensgezind optreedt. “Regeringen beginnen zich hier stilaan voor te interesseren, ik ben voorzichtig optimistisch.”