NAVO-kernwapens: Belgische regering kijkt de kat uit de boom

Vrijdag 6 november had een delegatie van Abolition 2000 België, Mayors for Peace en parlementsleden een ontmoeting met minister van Buitenlandse Zaken Leterme. Die bleef opvallend op de vlakte over de Belgische houding betreffende de NAVO-kernwapens.
Minister Leterme staat wel achter de doelstelling om tot een kernwapenvrije wereld te komen, maar wacht de resultaten van post-START-onderhandelingen tussen de VS en Rusland af vóór hij met een Belgische standpunt voor de dag wil komen. Bovendien wil de Belgische regering de mogelijkheden aftoetsen met de NAVO-partners. Uit het gesprek blijkt wel dat de NAVO-kernwapens onderwerp zijn van druk bilateraal overleg.
Vredesactie verwelkomt het feit dat de NAVO-kernwapens eindelijk onderwerp van discussie zijn, maar vraagt dat de Belgische regering zich niet beperkt tot de kat uit de boom kijken. Vredesactie vraagt dat de Belgische regering kleur bekent, zoals de Duitse regering gedaan heeft.
Minister van buitenlandse zaken Leterme gaf blijk van veel meer activiteit in het dossier van de NAVO-kernwapens vergeleken met zijn voorganger De Gucht, maar het blijft onduidelijk of dit ook neerkomt op meer initiatief, zoals gevraagd door het parlement in resoluties sinds 2005.

Duitse regering neemt initiatief, Belgische regering wacht af

Tijdens de ontmoeting ging de minister in op zijn ontmoeting met de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Westerwelle afgelopen dinsdag. Duitsland pleit voor een terugtrekking van de Amerikaanse tactische kernwapens, maar zonder unilaterale initiatieven te nemen. Het tracht binnen de NAVO tot een nieuwe besluitvorming over deze kernwapens te komen, in het kader van het nieuwe Strategisch Concept. Sinds het Duitse initiatief zijn de NAVO-kernwapens onderwerp van druk bilateraal overleg geworden.
Over de Belgische positie in dit debat weigert de minister elk antwoord. Hij stelt dat die positie pas besloten wordt over een 4-tal maanden. Dan wordt de evaluatie gemaakt van de post-START-onderhandelingen tussen de VS en Rusland en worden de mogelijkheden met de andere NAVO-partners afgetoetst. Het resultaat van de onderhandelingen over een opvolger-verdrag voor het START-verdrag betreffende strategische kernwapens wordt als bepalend beschouwd voor de ruimte voor verdere stappen naar nucleaire ontwapening.

Vredesactie vraagt dat de Belgische regering kleur bekent, zoals de Duitse regering gedaan heeft.

Vredesactie concludeert daaruit dat de Belgische regering het aan de Duitse regering overlaat om de kastanjes uit het vuur te halen. Vredesactie vraagt dat de Belgische regering de Duitse regering in haar positie expliciet ondersteunt en niet een louter afwachtende houding aanneemt.
De discussie over de NAVO-kernwapens komt eindelijk in een stroomversnelling door de duidelijke positie van de nieuwe Duitse regering. In het regeerakkoord van christen-democraten (CDU/CSU) en liberalen (FDP) staat dat, in het kader van de NPT Review-conferentie volgend jaar en in de discussie over een nieuw Strategisch Concept in de NAVO, de nieuwe Duitse regering zich zowel in de NAVO als tegenover de VS zal inzetten voor de terugtrekking van de in Duitsland gestationeerde kernwapens.
Deze nieuwe positie lijkt aanleiding te geven tot druk bilateraal overleg tussen de NAVO-lidstaten, waarbij niet allen op dezelfde lijn blijken te staan. Zo is Frankrijk gekant tegen een verandering van de NAVO nucleaire strategie. Ook Nederland is dubbelzinnig in zijn standpunt.
Vredesactie hoopt dat de Belgische regering de moed heeft in te gaan tegen de kernwapenstaten in de NAVO. De politieke ruimte is nog nooit zo groot geweest voor een eenduidig pleidooi voor nucleaire ontwapening en het schrappen van een rol voor kernwapens uit de NAVO-strategie. Leterme, yes, we can?
www.vredesactie.be