Nepalese steden trotseren Maoïsten

De algemene staking is een politieke krachtmeting tussen de regering en de
Maoïstische rebellen. De staking moest aantonen dat er een groot draagvlak
was voor hun eisen. Het openbare leven lag zo goed als plat op de eerste
dag, maar gisteren en vandaag gingen winkels, kantoren en bedrijven in de
hoofdstad Kathmandu en andere steden gewoon open. In de straten, die
woensdag nog een verlaten aanblik lieten, kwam het vervoer weer op gang. De
scholen blijven gesloten uit vrees voor represailles van de Maoïsten.

Nepal heeft ervaring met algemene stakingen, een fenomeen dat hier ‘bandh’
genoemd wordt. Sinds 1990 heeft Nepal meer dan vier dozijn bandh gekend, en
de meeste waren een denderend succes. Voor het eerst werden er nu
tegenbetogingen georganiseerd, een tegenvaller van formaat voor de rebellen.

We hebben er gewoon genoeg van, zegt Rajesh Kaji Shrestha, de voorzitter
van de Nepalese Kamer van Koophandel. Hij stapte gisteren op aan het hoofd
van een groep zakenlui in een demonstratie door de straten van Kathmandu.
De mensen raken hun job kwijt en bedrijven gaan bankroet. Volgens Shrestha
verliest Nepal voor elke bandh-dag 600 miljoen roepies ( 9,3 miljoen euro).

Ook in de naburige stad Patan hielden de bewoners een anti-bandh betoging.
Ze probeerden winkeliers ervan te overtuigen hun deuren te openen. De
Maoïsten duwen dit land naar de afgrond, zegt Suresh Chapagain, één van de
demonstranten. We willen gewoon vrede en de mogelijkheid om met ons
dagelijks leven door te gaan. Als de rebellen een probleem hebben, moeten ze
met de regering rond de tafel gaan zitten. Ook in Biratnagar, Birgunj,
Bhairahawa en Pokhara gaf een deel van de bevolking geen gevolg aan de
stakingsoproep, melden lokale Nepalese kranten.

De regering had zich voorbereid op een harde confrontatie met de rebellen.
Ze liet een grote politiemacht uitrukken met de toelating om op het zicht
rebellen onder vuur te nemen. Twee politiemannen kwamen woensdag om toen ze
vier ambulances van het Rode Kruis probeerden te recupereren. De rebellen
hadden de ziekenwagens gekaapt toen die met gewonden op weg waren naar het
ziekenhuis. Het Rode Kruis, verschillende mensenrechtengroepen en ook veel
gewone Nepalezen veroordelen de kaping.

In regeringskringen is de grimmige sfeer intussen omgeslagen naar lichte
euforie. We zijn erg tevreden dat de bevolking uit eigen beweging
protesteert tegen de staking, zegt Veiligheidsminister Devendra Raj Kandel.
Dit is nog maar zelden gebeurd. De minister rept evenwel met geen woord
over het platteland, waar een groot deel van de straatarme bevolking de
rebellen steunt.

Sinds het begin van de opstand zeven jaar geleden zijn meer dan 3.200
mensen gestorven. Een derde van de dodelijke slachtoffers werd gemaakt nadat
de regering vijf maanden geleden de noodtoestand afkondigde. Zowel de
repressie als de aanvallen zijn de laatste maanden een stuk brutaler
geworden.

Sommige waarnemers interpreteren de stakingsaanzegging als een signaal dat
de regering en de rebellen opnieuw gaan onderhandelen. De rebellen zouden
nog even met de spierballen willen rollen voor ze aan de
onderhandelingstafel gaan zitten, luidt de redenering. De regering blijft
het spel hard spelen. Minister van Financiën Ram Sharan Mahat herhaalde deze
week dat de regering niet geïnteresseerd is in gesprekken met de rebellen
zolang ze niet het geweld afzweren, ontwapenen en zich overgeven.