Netanyahu niet bereid nederzettingsuitbreiding te stoppen

Netanyahu is begin deze week op bezoek in de Verenigde Staten, waar hij op maandag de jaarlijkse conferentie van het American Israel Public Affairs Committee (AIPAC) heeft bijgewoond en op dinsdag een gesprek met president Obama zal hebben.
De AIPAC-bijeenkomst van dit jaar is van groot belang, omdat de banden tussen de twee landen gespannen zijn, na de Amerikaanse kritiek op de nieuwe Israëlische bouwplannen. Tijdens het bezoek van de Amerikaanse vicepresident Joe Biden, begin maart, had het land aangekondigd 1600 nieuwe woningen te willen bouwen in Ramat Shlomo, een wijk in het noorden van Jeruzalem, op Palestijns gebied. Biden’s bezoek was bedoeld om de vredesonderhandelingen tussen Israël en de Palestijnen een duwtje in de rug te geven maar deze aankondiging heeft zijn bezoek overschaduwd. AIPAC heeft zich uitzonderlijk uitgesproken tegen het standpunt van de regering Obama. De lobby-organisatie vindt de manier waarop Amerika omging met het dispuut een reden tot bezorgdheid.
Voor het gesprek met de president werd Netanyahu officieel uitgenodigd door de Amerikaanse Midden-Oosten gezant George Mitchell. Volgens de New York Times zou de ontmoeting gaan over hoe men vrede in de regio kan bevorderen en hoe men kan verzekeren dat geen enkele deelnemende partij het vertrouwen, vitaal voor de vredesgesprekken, schaadt.

Kritiek op nieuwe bouwplannen 

De recente bekendmaking voor nieuwe bouwplannen heeft trouwens heel wat kritiek geoogst. Vanuit Europese hoek heeft de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken, Catherine Ashton, de plannen veroordeeld. Zij, en de EU, hameren op de illegaliteit van de nederzettingen en vrezen dat de pogingen om de vredesonderhandelingen weer op gang te krijgen, in gevaar zullen komen. De Belgische Buitenlandminister Steven Vanackere sluit zich hierbij aan.
Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel, traditioneel pro-Israëlisch, heeft zich kritisch opgesteld over de nieuwe bouwplannen. Tijdens een persconferentie in Berlijn uitte Merkel haar bezorgdheid over de toenaderingsgesprekken, ze vreest dat deze nu een zware klap zijn toegediend en hoopt dan ook dat Israël zich constructief zal opstellen.
Na de kritiek van Joe Biden tijdens het bezoek zelf, heeft ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton de plannen becommentarieerd. Tijdens een lang telefoongesprek met Netanyahu zou Clinton het besluit zeer negatief voor de Amerikaans-Israëlische relaties hebben genoemd.
Naast Amerika heeft ook VN-Secretaris-Generaal Ban Ki-Moon zich kritisch uitgelaten over de kwestie. Hij veroordeelde de nieuwe nederzettingenbouw en herhaalde dat ze illegaal zijn onder de internationale wetgeving, bovendien bemoeilijkt het de vredesgesprekken en is het tegengesteld aan de verplichtingen die de Roadmap met zich meebrengt. De Roadmap werd opgesteld door leden van het diplomatiek kwartet, bestaande uit de VS, VN, EU en Rusland, en ijvert voor twee aparte, zij aan zij en in vrede levende staten: Israël en Palestina. Tijdens Ban Ki-Moons bezoek aan Gaza (vorig weekend) sprak hij trouwens zijn solidariteit uit tegenover de bewoners van Gaza. Hij noemde de blokkade onaanvaardbaar, en heeft opgeroepen tot de opheffing ervan.

“Bouwen in Jeruzalem is zoals bouwen in Tel Aviv”  

Netanyahu heeft zich ondertussen wel geëxcuseerd voor de timing van de aankondiging voor de nieuwe bouwplannen maar hij benadrukt wel dat het Israëlische standpunt klaar en duidelijk is. Hij zegt dat bouwen in Jeruzalem voor hem hetzelfde is als bouwen in Tel Aviv.
Op een bijeenkomst van EU Buitenlandministers in Brussel, op maandag, heeft Luxemburgs Buitenlandminister Jean Asselborn hierop gereageerd. Hij zei dat de EU erg teleurgesteld is in Israël en dat voor Europa bouwen in Jeruzalem absoluut niet hetzelfde is als bouwen in Tel Aviv. Volgens de EU moet Jeruzalem als de hoofdstad van zowel de Israëlische als van de toekomstige Palestijnse staat kunnen functioneren.
Netanyahu heeft zich ondertussen wel bereid getoond te onderhandelen over een aantal kernpunten in het vredesoverleg. Zo wil hij bijvoorbeeld praten over de vrijlating van Palestijnse gevangenen en de toekomst van Jeruzalem maar hij stemde niet in met de (onder andere) Amerikaanse vraag om de Israëlische bouw in te perken.

Brussel

Het nieuws dat Netanyahu op de terugweg van de VS een tussenstop zou maken in Brussel, om er te praten met onder meer de voorzitter van de Europese Raad Herman van Rompuy en Belgisch premier Yves Leterme -ook de namen van Berlusconi en Balkenende circuleerden als deelnemers aan de ontmoeting- is intussen alweer tegengesproken. Netanyahu zal wat langer dan voorzien in de Verenigde Staten zal blijven, zo meldde het tijdschrift Joods Actueel op zondagavond.