Niet-overdraagbare ziektes nemen toe in Latijns-Amerika

In Latijns-Amerika zijn niet de infectieziektes maar niet-overdraagbare aandoeningen de belangrijkste doodsoorzaak geworden. In Mexico bijvoorbeeld veroorzaken ziektes acht op tien sterfgevallen. Vijftig jaar geleden was een infectieziekte nog de belangrijkste oorzaak, vandaag is dat een niet-overdraagbare aandoening, zegt arts Jesús González Roldán, directeur van de Mexicaanse Maatschappij voor Openbare Gezondheid.

De bezorgdheid over deze tendens is groot in de regio. Vorige maand kwamen gezondheidsministers van beide Amerika’s bijeen om deze nieuwe uitdaging te analyseren. Ze beslisten een gezamenlijk standpunt uit te werken met het oog op de VN-top over niet-overdraagbare ziektes die in september in New York plaatsvindt.

In de civiele samenleving zien we eenzelfde trend. Vorige week richtten vijftig niet-gouvernementele organisaties die vooral uit gezondheidswerkers bestaan, de Coalitie voor een Gezond Latijns-Amerika (CLAS) op, net met de bedoeling de strijd tegen niet-overdraagbare ziektes efficiënter te maken.

Geen ouderdomsziektes

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn niet-overdraagbare chronische ziektes vandaag wereldwijd verantwoordelijk voor 60 procent van de sterfgevallen en 44 procent van de vroegtijdige sterfgevallen. Bovendien doet 80 procent van deze sterfgevallen zich voor ontwikkelingslanden.

De belangrijkste oorzaken van niet-overdraagbare chronische ziektes zijn tabaksverslaving, een tekort aan fruit en groenten in de maaltijden en een sedentaire levensstijl.

“Het is fout te denken dat het om ouderdomsziektes gaat”, zegt Jesús González Roldán. “In Mexico is de levensverwachting 75 jaar maar van elke vijf sterfgevallen doen er zich drie voordien al voor, op een nog productieve leeftijd, als gevolg van niet-overdraagbare ziektes.”

Kanker

Arts Eduardo Cazap, voorzitter van de Internationale Unie tegen Kanker (UICC), signaleert dat er wereldwijd 12 miljoen gevallen van kanker per jaar bijkomen, in Latijns-Amerika 1,2 miljoen. Voor de periode 2020-2030 ziet hij een stabilisering in de belangrijkste landen “maar in Latijns-Amerika, Azië en Afrika en sommige landen van het Midden-Oosten zal zich een verdrievoudiging voordoen.”

Om de ziekte doeltreffend te bestrijden moet men de bevolking opvoeden, en aan primaire preventie en vroegtijdige diagnose doen, zegt Cazap. De mensen moeten een gezonde levensstijl ontwikkelen: het gewicht onder controle houden, meer fruit, groenten en vis eten, meer bewegen, zich minder blootstellen aan de zon, en niet roken.

Verónica Schoj van de Inter-Amerikaanse Hartstichting zegt dat het tabaksgebruik in Latijns-Amerika bijzonder hoog is en sommige landen, zoals Argentinië, Chili en Cuba “tot de hoogste ter wereld behoort.” Bovendien zijn er landen waar kinderen al op twaalf jaar, en soms zelfs op acht jaar beginnen te roken, zegt Schoj.