Onenigheid over hulp rijt oude wonden open in Sri Lanka

Vlak na de tragedie was niemand bezig met politiek. Mensen hielpen mensen, zegt Naren Narendran, hoofd van de Tsunami Managementeenheid van de Tamil Hulporganisatie (TRO). De organisatie is actief in de regio’s in het noordoosten van Sri Lanka die in handen zijn van de Tamil Tijgers. Maar daarna kwam de regering op de proppen met procedures, goedkeuringen en vergaderingen. De humanitaire inspanningen veranderden al snel in een poging om controle te krijgen.

De TRO heeft alle redenen om gefrustreerd te zijn over Colombo. De Srilankaanse regering wil controle over al de hulpstromen die het land binnenkomen. Kumaratunga heeft vorige week drie speciale teams aangesteld om de hulpinspanningen te coördineren. Haar regering eist dat alle internationale schenkingen via regeringsagentschappen en niet via onafhankelijke organisaties zoals de TRO worden gekanaliseerd.

Naar schatting 30.000 Srilankanen zijn omgekomen in de tsunami die op 26 december 2004 het eiland overspoelde. Meer dan een miljoen mensen zijn dakloos geworden.

De TRO schat dat meer dan 616.000 vluchtelingen in de zes districten in het noordoosten verblijven. Van de 380 hulpcentra in de regio zijn 252 in handen van de TRO. De regering houdt vol dat voldoende hulp het noordoosten van Sri Lanka bereikt, maar de TRO stelt dat goederen worden geleverd zonder dat de noden van de plaatselijke bevolking gekend zijn. Zo zou er 2000 ton suiker geleverd zijn aan hulpkampen in het noordoosten hoewel er helemaal geen vraag naar was.

Narendran had gehoopt dat de regering een goede inschatting zou maken van de noden in het noordoosten maar zegt teleurgesteld te zijn over het resultaat. Ze gebruiken één maat voor alles en letten niet op wat er echt in de kampen gebeurt. Na dertig jaar oorlog ziet het noordoosten er volledig anders uit dan het zuiden van Sri Lanka.

De eerste dagen na de doortocht van de tsunami leek het erop dat de Tamil Tijgers en de Srilankaanse regering een stapje dichter bij politieke verzoening stonden. Regeringstroepen en de Tamil Tijgers werkten samen om slachtoffers en overlevenden te helpen en president Kumaratunga werd gefotografeerd terwijl zij rebellenleiders van de Tamil Tijgers de hand schudde. Ook hoopvol was de nieuwjaarsspeech van Kumaratunga, die de wens uitdrukte dat de twee partijen in 2005 dichter bij elkaar zouden komen. Maar toen VN-secretaris-generaal Kofi Annan vorige week de toegang tot de Tamil-regio’s in het noordoosten werd ontzegd door Colombo, was het uit met de goede verstandhouding. Gisteren (zaterdag) ontkende de Srilankaanse regering dat ze ook het hoofd van het Wereldvoedselprogramma, James Morris, probeerde weg te houden uit de gebieden die door de rebellen worden gecontroleerd.

De Tamil Tijgers strijden sinds 1983 voor ‘Tamil Eelam’, een onafhankelijke Tamilstaat. In het conflict zijn in de voorbije twintig jaar naar schatting 64.000 mensen omgekomen. In februari 2002 slaagden Noorse bemiddelaars er in een staakt-het-vuren te bereiken tussen de Tamil Tijgers en de regeringstroepen. Maar de vredesgesprekken liepen in 2003 vast. (KC/PD)