Ontmanteling chemische wapens gaat moeizaam

“De arsenalen worden veel trager opgeruimd dan we aanvankelijk hadden gehoopt”, zegt Rogelio Pfirter, algemeen directeur van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens. Zijn instelling waakt over de naleving van de Conventie over Chemische Wapens, die de ontmanteling oplegt. Het verdrag, dat in 1997 in werking trad, is door 182 landen ondertekend. Amper dertien landen hebben de overeenkomst nog niet geratificeerd. De belangrijkste daaronder zijn Israël, Egypte, Irak, Libanon, Syrië, Noord-Korea en Myanmar (Birma).
“Het Midden-Oosten vormt de ernstigste witte vlek op onze kaart”, geeft Pfirter toe. “Egypte, Israël en Syrië roepen nog altijd regionale veiligheidsbekommernissen in om niet tot de conventie toe te treden”. Experts vinden dat ook andere landen de zaak teveel vertragen. De lidstaten van de conventie moeten tegen 2012 al hun voorraden opruimen.
De Verenigde Staten hebben tot hiertoe 13.000 ton chemische wapens onschadelijk gemaakt, bijna de helft van de voorraad die ze in de jaren negentig aangaven. Rusland heeft iets meer dan een vijfde van zijn vroegere arsenaal weggewerkt. De opruiming van chemische wapens is heel duur. De VS zeggen dat ze er al twintig miljard dollar (veertien miljard euro) aan hebben uitgegeven en dat ze nog eens dubbel zoveel nodig hebben om het werk af te maken.
Pfirter blijft optimistisch. “De politieke wil om chemische wapens helemaal uit de wereld te helpen, is er nog altijd. Ik geloof dat Rusland en de VS, de landen die de grootste verantwoordelijkheid hebben, alles in het werk zullen stellen om de klus te klaren.”
Chemische wapens werden voor het eerst op grote schaal gebruikt in België. Duitsland zetten in 1915 in de buurt van Ieper chloorgas in, met verwoestende gevolgen voor de soldaten in de loopgraven. Later dropten de VS massa’s ontbladeringsmiddelen in de Vietnamoorlog. Ook van China, Noord-Korea, Syrië, Egypte, Iran, Israël en Japan wordt aangenomen dat ze chemische wapens klaar hebben liggen.