Ook India blundert met hulpverlenging in Ladakh

Op 6 augustus barstte de hel los uit de wolken van Ladakh. Acht wolkbreuken zorgden voor nooit gezien modderstromen die alles, van huizen tot bomen tot mensen, op hun weg meesleurden. Een 75-jarig vrouwtje vertelde me dat de laatste keer dat zoveel bruggen verdwenen waren, het oorlog was met Pakistan. De vijand had de bruggen opgeblazen. Maar nu was het de brute kracht van de natuur die de wegen in en naar Ladakh onbereisbaar maakte. De laatste jaren heeft Ladakh nu en dan als eens een overstroming gezien, maar dit had zelfs haar 98-jarige vader nog nooit gezien.
In deze regio die traditioneel jaarlijks te maken krijgt met slecht 50 mm. regen, was niets voorzien op zoveel watergeweld. De huizen die traditioneel gebouwd zijn uit bakstenen van gedroogde modder, voor afkoeling in de warme zomers en gezellige warmte in de extreem koude winters (tot -30°C), konden nu geen weerstand bieden aan diezelfde modder als waaruit ze waren opgetrokken. Duizenden huizen zijn verdwenen onder de metershoge laag modder. De enkele duizenden mensen die nog de bergflank konden oprennen zagen hun huis voor hun ogen verdwijnen, honderden anderen zijn zelf meegesleurd. Een lichaam is door de sterke stroming van de Indus zelfs tot in Pakistan gedreven.
Twee weken na de ramp leven de duizenden getroffen families in tenten, hoog en veilig tegen de bergflank. De angst op nieuwe wolkbreuken blijft leven bij de mensen. Zelfs degenen die de bewuste nacht van 5 op 6 augustus veilig en hebben doorgebracht, vluchten nu nog steeds bij de minste druppels regen naar hogere gebieden. In het centrum van Leh slapen nu nog steeds niet veel mensen in hun eigen warme bed. Zij verkiezen een tentje aan Shanti Stupa of Leh Palace, plaatsen die op postkaarten prijken omdat ze zo mooi boven Leh uitsteken op de top van hun heuvel.
De hulpverlening kwam traag op gang. Het is vooral dankzij de Ladakhi’s zelf, met hulp van de toeristen die niet zijn gevlucht met één van de vele extra vluchten, dat er hard is gewerkt aan het herbergen van lichamen, transporteren van gewonden uit de afgelegen dorpen naar de hoofdstad Leh, het eindeloze ruimen van modder, in de eerste plaats in het ziekenhuis.
India beloofde massale hulp van het leger. Logisch ook en logistiek verantwoord, want 70% van het Indiase leger is gestationeerd in de staat Jammu en Kashmir, waar Ladakh deel van uitmaakt. Daarvan heeft dan weer een groot deel zijn werk in Kashmir met het handhaven van de orde en veiligheid van de rellen die er sinds juni terug zijn opgeflakkerd. Maar ook Ladakh is bezaaid met legerbasissen (omwille van zijn gevoelige grenzen met Pakistan en China). Niet meer dan normaal dus dat zij zouden worden ingezet bij de hulpverlening. Maar veel kritiek volgde.
Pas na dagen zag ik veel legerhelicopter af en aan vliegen om gewonden en toeristen, die vastzaten tijdens een trekking, te evacueren. De eerste drie dagen was er af en toe eentje tegen de opnieuw helblauwe hemel te bespeuren. Voor sommigen kwam dan ook alle hulp te laat. Bij het herstellen van de wegen en bruggen werd het leger massaal ingezet. Zo massaal zelfs dat toen ik het water probeerde te doorwaden daar waar de stalen autobrug in Phuang was weggespoeld, op de cruciale verbindingsweg tussen Leh en Srinigar, het merendeel van de aanwezige soldaten wat stond te lummelen.
Dat terwijl ik in het enige burgerziekenhuis van Leh, dat volledig onder de modder zat, en een vrij cruciale plaats is voor de eerste en komende hulpverlening, geen enkel kaki uniform te bespeuren viel. Er was zelfs geen enkele officiële instantie die de coördinatie op zich nam. Het zijn enkel vrijwilligers, Ladakhi’s en toeristen, die ervoor zorgen dat het ziekenhuis opnieuw bruikbaar is. Nog steeds zijn zij modder aan het scheppen en lokalen aan het desinfecteren. Na een week was het merendeel van de toeristen verdwenen, en waren er merkbaar minder handen om die emmers modder buiten te dragen. Dat zorgde toch een beetje voor paniek omdat er nog zoveel werk moest gebeuren.
Niki Verschueren die nog steeds ter plaatse is: “Na een vijftal dagen werd op het nationale (Indiase) nieuws medegedeeld dat het ziekenhuis volledig was geruimd en alle patiënten terug naar hun oude kamers waren verhuisd. Diezelfde dag stond ik tot mijn kniën in de modder. We hadden de dag ervoor enkele kamers gedesinfecteerd, maar het hospitaal was alles behalve klaar. Zoals het er nu naar uitziet duurt dat zeker nog anderhalve tot twee weken.”
De gebrekkige manier waarop de eerste hulpverlening verliep doet bang vooruitkijken naar wat nog komen moet. Vorige week beloofde de Indiase eerste minister, Manhoman Singh, nog dat alle getroffen huizen binnen 2,5 maanden zouden heropgebouwd worden. Maar het geld dat hij daarvoor uittrekt komt van zijn eigen Prime Minister’s National Relief Fund, waarvoor hij zijn onderdanen oproept om geld te storten!
De Indiase overheid heeft ook geen goede reputatie als het aankomt op deadlines van bouwwerken. De hulp wordt wel met open armen, maar ook met een gezonde dosis argwaan ontvangen. Daarbovenop zijn de duizenden seizoenswerkers uit de armste gebieden van India, die elke zomer instaan voor de wegen- en bouwwerken in Ladakh, gevlucht met de gratis vluchten die tijdens de eerste dagen na de ramp zijn ingelegd.
De deadline van 2,5 maanden is nochtans ongelooflijk belangrijk om een humanitaire ramp te voorkomen. Vanaf midden oktober al dalen de temperaturen in Ladakh onder het vriespunt, om kort daarna de extreem koude -30°C bereiken. Het dunne parachutestofje van de tenten, die de duizenden families nu tot hun nieuwe thuis hebben omgetoverd, volstaat dan niet meer.
Nu in de rivieren, waar de mensen vroeger uit dronken, bacteriën in plaats van vissen rondzwemmen, is schoon drinkwater de prioriteit. Maar al heel snel zullen deze mensen ook een nieuw huis nodig hebben om de winter te kunnen overleven.
Tussen de rampen van buurlanden Pakistan en China wordt deze regio in het hoge noorden van India over het hoofd gezien. Er is slechts een handvol internationale hulporganisaties actief in de regio. Zij deelden noodpaketten (met tenten, dekens, drinkwater en eten) uit aan de getroffen families. Maar een lange termijn plan ontbreekt nog. Of de beloofde hulp van de Indiase overheid daadwerkelijk bij de getroffen families geraakt, valt nog af te wachten. De lokale organisaties hebben tot nu al heel goed werk geleverd, en het zijn zij die van cruciaal belang zullen zijn in de komende maanden.
Natalie Lycops was ter plekke toen een groot deel van Ladakh onder de modder begraven werd. Zij zette een geldinzamelactie op om de lokale organisatie LNP te steunen. Zie facebookgroep: ‘Help Ladakh’.