Oprah goes Africa

Toen Oprah op 3 december voet op Zambiaanse bodem zetten - haar eerste bezoek aan een Afrikaanse land buiten Zuid-Afrika - leek er geen vuiltje aan de lucht. Het leek ook zo mooi: ze kwam geld inzamelen voor de Oprah Winfrey Foundation, mét de steun van de speciale VN-gezant voor aids Stephen Lewis. Ze kwam net van het Nelson Mandela charity AIDS concert in Zuid-Afrika, één dag na wereldaidsdag.

Met haar filmcrew en een schare bodyguards trok ze meteen naar de toeristenstad Livingstone, waar ze 100 andere Amerikaanse gasten vervoegde die uitbliezen van wereldaidsdag. Ze miste de Amerikaanse minister van Volksgezondheid Tommy Thompson op een haar. In Lusaka bracht ze een bezoek aan aidswezen en aan zwangere vrouwen met aids. Mijn publiek zal naar adem happen als ze deze beelden zien op het scherm, verklaarde ze na afloop.

In de Zambiaanse media schoot dat commentaar in het verkeerde keelgat. Bwalya Manda, een televisiejournalist in Lusaka neemt het niet dat Oprah in zijn land de wanhopigen en de stervenden komt filmen gewoon om sterk filmmateriaal mee naar huis te nemen. Oprah zoekt gewoon nieuw materiaal voor haar show. Met de strijd tegen aids in Zambia heeft dit weinig te maken.

John Simwiinga, een professor van de universiteit van Zambia, heeft evenmin een hoge pet op van ‘ramptoerist’ Oprah. Ze lijkt geen duidelijk beeld te hebben van het soort hulp dat ze wil bieden. Ze vindt dat er te weinig media-aandacht is voor aids en wil daar wat aan doen, maar ik twijfel of ze dat op de juiste manier doet. Erickson Bwalya, een hiv-patiënt, was meteen overtuigd geweest als Oprah het meterschap over een weeshuis had opgenomen. Hij vindt het erg vreemd dat ze naar Zambia kwam zonder geschenken uit te delen. De Amerikaanse minister van Volksgezondheid Thompson heeft een subsidie van 6,39 miljoen dollar ondertekend voor Zambia. Zijn trip is zinvol. Maar Oprah en haar organisatie deden niets in die trant. Ze deden enkele vage beloftes en maakten intussen massa’s opnames.

Oprah stelt dat ze haar bekendheid en invloed wil gebruiken om miljoenen kijkers te informeren over het lot van kinderen in Zambia. De beelden die ze in Zambia schoot, worden deze week uitgezonden op de zender ABC en worden later gebruikt in haar show. In de VS hebben Oprahs filantropische neigingen al vruchten afgeworpen. Uit eigen zak lobbyde ze voor een nieuwe wet op de kinderbescherming, die nu bekend staat als ‘Oprahs wet’.