Persvrijheid onder druk

In tien van de 32 Mexicaanse deelstaten betoogden op 11 oktober vele honderden journalisten. Ze eisten “garanties voor een ongehinderde uitoefening van de vrijheid van meningsuiting” en zwaardere straffen voor misdrijven tegen journalisten. De actie is de overgrote meerderheid der Mexicanen compleet ontgaan, aangezien niet één van de grote media erover heeft bericht.

De regering van president Vicente Fox wil een werkgroep oprichten om de eisen van de journalisten te bestuderen. Verder blijft ze herhalen dat de
persvrijheid in Mexico voor honderd procent gegarandeerd is. Veel internationale organisaties beamen dat er een relatief vrij klimaat heerst voor de pers.

Fox is nu bijna vier jaar aan de macht. In die tijd zijn er voor zover bekend tien journalisten vermoord. Tijdens de zes jaar van Fox voorganger Ernesto Zedillo’s waren dat er negentien, onder diens voorganger Carlos Salinas 57. De meeste van die moorden zijn nog steeds niet opgelost. Wel zijn in vele onderzoeken beschuldigingen geuit tegen voormalige regeringsfunctionarissen, de politie en drugsbaronnen.

Tot in de jaren tachtig was bij de meeste Mexicaanse media kritiek op de
regering en de PRI uitdrukkelijk verboden, en waren de uitgevers van de
meeste grote kranten actieve leden van de toenmalige regeringspartij. Veel Mexicaanse journalisten vinden dat er te weinig veranderd is onder Fox. Met de persvrijheid is het onder Fox nog erger gesteld dan vroeger”, vindt Teodoro Rentería, voorzitter van de Federatie van Mexicaanse Journalistenverenigingen (FAPERMEX). Die vertegenwoordigt 9.000 van de 25.000 journalisten in het land. Het klopt dat journalisten vrijer en over meer dingen kunnen berichten dan voorheen, maar dat stelt weinig voor als de regering van die berichten geen enkele notitie neemt, en de auteurs ervan bedreigd worden.

Volgens Leonarda Reyes, de directeur van het Centrum voor Journalistiek en Openbare Ethiek (CEPET), telt Mexico deelstaten waar de persvrijheid de facto niet meer bestaat. Bijvoorbeeld bij de grens met de VS, waar drugsbendes de dienst uitmaken. Heel wat journalisten zijn daar begonnen zichzelf te censureren om te overleven.

De vier dit jaar vermoorde verslaggevers waren bezig met onderzoeksjournalistiek. Alle vier hadden ze ook laten weten dat ze bedreigd
werden. De regering van president Fox heeft de Mexicaanse procureur-generaal
verzocht de moorden te onderzoeken, onafhankelijk van de federale politie, die
er door sommige journalistenverenigingen van wordt verdacht meer van de
moorden af te weten. (HJ/PD)