Peruaanse boeren moeten kiezen tussen mijn- of landbouw

Twee campesinos (kleine boeren) uit de streek kwamen recent om bij confrontaties met de politie. De relatie tussen mijnbouwers en boeren heeft in Piura inmiddels het kookpunt bereikt. Er gaan verhalen over een terreurnetwerk dat de mijnbouwactiviteiten ondermijnt en op de lokale radio klinken bijna onophoudelijk scheldpartijen over het project.
De exploratiefase van het mijnbouwproject werd eind vorig jaar afgerond. Momenteel wordt onderhandeld over vergunningen voor het winnen van koper en molybdeen. De mijnconcessie is in handen van Minera Majaz, een dochteronderneming van het Britse bedrijf Monterrico Metals, dat onlangs werd overgenomen door het Chinese Zijin Consortium.
Majaz heeft een wankele relatie met de nabijgelegen dorpen Segunda y Cajas en Yanta. De inwoners van de dorpen zijn bang dat de mijn hun watervoorraden zal vervuilen. Ook zou het bedrijf in hun ogen illegaal opereren op hun land.
Lokale leiders zeggen dat het bedrijf toestemming nodig heeft van de algemene vergadering of tweederde van de gemeenschap, om in het gebied te mogen werken. Dat bepaalt de Wet op Private Investeringen met betrekking tot activiteiten in campesino-dorpen.
Om de affaire niet verder te laten escaleren, hebben de burgemeesters van Ayabaca, Carmen de la Frontera en Pacaipampa in de regio rond het mijnbouwproject een referendum afgekondigd. Dat zal plaatsvinden op 16 en 30 september. Bewoners kunnen in het referendum aangeven of ze een toekomst willen gebaseerd op mijnbouw of landbouw.
“We zijn moe van alle geweld”, zei de burgemeester van Carmen de la Frontera, Ismael Huayama, onlangs tijdens een nationaal congres over het project in Lima. “De beste weg is om democratisch te werk te gaan en mensen te laten meedoen aan de besluitvorming.”
Het referendum is niet bindend. Bij een eerder referendum over een een ander project, in de jaren negentig, werd de uitslag echter wel gerespecteerd. Bij die consultatie in 2002 in Tambogranda, eveneens in de regio Piura, stemde 98 procent van de bevolking voor landbouw in plaats van mijnbouw. Het mijnbouwbedrijf Manhattan Sechura, een dochteronderneming van het Canadese Manhattan Minerals, besloot uiteindelijk zich terug te trekken. De dorpen in de buurt van het Río Blanco-project hopen nu op een soortgelijke uitslag.
Uit een opiniepeiling van het Front voor Duurzame Ontwikkeling van de Noordelijke Grensstreek van Peru, blijkt dat 86 procent van de bevolking in Carmen de la Frontera tegen het mijnbouwproject is. Ruim 10 procent is voor en de rest gaf geen antwoord.
In Ayabaca bleek 89,6 procent van de ondervraagden tegen de mijn en 7,9 procent voor. Het Front voor Duurzame Ontwikkeling bestaat uit diverse milieuorganisaties en burgemeesters die voorstander zijn van het referendum.
Manager Andrew Bristow van Minera Majaz zegt dat de uitslag van het referendum voor zijn bedrijf niet doorslaggevend zal zijn. “Het is uiteindelijk de nationale overheid die de vergunningen verstrekt.” In zijn visie brengt het Río Blanco-project de hele regio voorspoed. “De voordelen zijn veel groter dan de nadelen.”
Soorgelijke argumenten voert de minister van Energie en Mijnen, Juan Valdivia, aan. “Het referendum heeft geen geldigheid omdat het niet bindend is. Het mijnbouwbedrijf moet doorgaan met het verstrekken van goede informatie aan de lokale bevolking en de relatie met de dorpen verbeteren.”