Raul Castro legt vinger op de wonde

Op 26 juli 1963 vielen 160 linkse guerrillastrijders onder leiding van Fidel Castro de Moncada-kazerne aan in Santiago de Cuba, de tweedegrootste stad in Cuba. De poging om het regime van dictator Fulgencio Batista omver te werpen mislukte, maar de aanval wordt in Cuba nog elk jaar herdacht met toespraken en optochten.
Normaal is het Fidel Castro zelf die het volk trakteert op een lange toespraak, maar sinds de Lider Máximo op 31 juli 2006 van het politieke toneel verdween omwille van een mysterieuze kwaal aan de dikke darm, mocht zijn jongere broer Raul de honneurs waarnemen. De Cubanen keken erg uit naar Rauls toespraak, omdat ze van de president ad interim aanwijzingen verwachten over wat hen in de komende jaren te wachten staat.
Castro stelde vast dat de eerste maanden na het verdwijnen van zijn oudere broer “erg moeilijk” waren geweest, maar dat het resultaat “diametraal tegenovergesteld” was aan wat zijn tegenstanders hadden gehoopt, namelijk de instorting van het Cubaanse socialisme. “Ondanks de pijn hebben we geen enkele taak laten liggen, heerst er nu orde in het land en is iedereen druk aan het werk”, zei Raul.
De interim-president herhaalde zijn bereidheid opnieuw gesprekken aan te knopen met de opvolger van de Amerikaanse president George W. Bush, die in november 2008 wordt verkozen. “De nieuwe Amerikaanse regering moet beslissen of ze haar absurde en mislukte politiek tegenover Cuba overeind wil houden, dan wel of ze de olijftak aanvaardt die we hebben uitgestoken naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van de Revolutionaire Strijdmacht”, zei Raul, verwijzend naar uitspraken die hij deed in december 2006.
In het economische hoofdstuk van zijn rede zei Raul Castro dat de lonen in Cuba te laag zijn om de noodzakelijke behoeften van de mensen te dekken en dat de landbouwproductie omhoog moet voor de lonen kunnen stijgen en de voedselprijzen kunnen dalen. “Om dat doel te bereiken zijn structurele hervormingen nodig”, zei hij.
De landbouwproductie in Cuba daalde in 2006 met 7,3 procent. Bijgevolg stegen de voedselprijzen en moest het land in de afgelopen twee jaar 35 procent meer uitgeven aan de invoer van voedingsmiddelen. Slechts 55 procent van de beschikbare landbouwgrond wordt bewerkt. De helft van de Cubaanse landbouwproductie is afkomstig van ongeveer 100.000 private producenten en coöperatieven, hoewel die maar 32 procent van het landbouwareaal bewerken.
Waarnemers vinden het veelbetekenend dat de president de problemen van het volk heeft aangekaart, met name de voedselprijzen, de lonen en de productiviteit. “Zijn toespraak heeft me hoop gegeven voor een betere toekomst”, zegt lerares Luz Marina González.
Volgens de buitenlandse professor Daniel Bittencourt, die al meer dan dertig in Cuba woont, is Raul erin geslaagd hoop te wekken zonder echt iets te beloven. “Na zijn toespraak te hebben gehoord heb je de indruk dat er perspectieven zijn voor de toekomst en voor een aanpassing aan zowel interne als externe omstandigheden.”