Schoon drinkwater inzet bij verkiezingen Filipijnen

Meer dan de helft van de Filipijnen heeft geen toegang tot drinkbaar water en achttien miljoen mensen moeten het stellen zonder sanitaire voorzieningen. In de hoofdstad Manilla heeft 40 procent van de inwoners geen toilet. Hoewel het aantal huishoudens met toegang tot drinkbaar water de afgelopen jaren is toegenomen, heeft de metropool met meer dan twaalf miljoen inwoners geen duurzaam afvalsysteem en lekt de helft van de drinkwater weg door slecht onderhouden leidingen. Er zijn frequente overstromingen. Een recent rapport van de Wereldbank bevestigt dat bijna een derde van alle ziekten te wijten is aan besmet water en dat het aantal epidemieën en dodelijke slachtoffers toeneemt.

Tien jaar nadat tweehonderd doden vielen bij een nationale cholera-epidemie, is de ziekte nog altijd niet onder controle. Vorig jaar nog werden meer dan 800 inwoners van de dichtbevolkte krottenwijk Tondo in de hoofdstad Manila met cholera opgenomen in het ziekenhuis. Gezondheidsbeambten vonden de cholerabacterie in het plaatselijke water. Net als in twee andere districten met uitbraken van diarree, lanceerden ze een campagne om de mensen betere hygiëne aan te leren. De ziekte kan worden tegengegaan met simpele maatregelen: alleen veilig water drinken, een goede persoonlijke hygiëne en voedsel veilig bereiden, stelt hun rapport.

De realiteit van Edita Mallorca, een vrouw die met haar man en drie kleine kinderen in de krottenwijk woont, is een andere. De waterleidingen bij haar thuis zijn pas hersteld, maar sommige lekken nog altijd. Een aantal van de leidingen lopen door kanalen, niet ver van de leidingen van de riolering. De kraan in haar huis geeft alleen water van vijf uur ‘s avonds tot middernacht, de rest van de tijd is het gezin aangewezen op een gemeenschappelijke pomp in de wijk. Wij begrijpen het probleem van hygiëne, maar wat kunnen we doen als er zo weinig water is?, vraagt ze.

Met al deze problemen rond water lijkt het logisch dat water een belangrijk thema is in de campagne voor de presidentsverkiezingen. Alleen is het debat van een heel andere aard. De huidige regering van president Arroyo is bezig met een reddingsoperatie voor Maynilad, het waterbedrijf dat instaat voor de water- en rioleringsvoorziening van de westelijke zone van Manilla. Daar ligt onder meer de krottenwijk Tondo. Van oorsprong overheidsbedrijf, werd het in 1997 geprivatiseerd. In 2002 beëindigde Maynilad echter de 25-jarige concessie. Het bedrijf kreeg geen toestemming voor hogere tarieven en het nut van waterprivatisering voor betere kwaliteit en voorziening van water werd openlijk betwijfeld. Het bedrijf moet consumenten meer dan 93 miljoen euro terugbetalen voor ten onrechte geïnde rekeningen. De huidige regering wil de meerderheidsaandelen in het bedrijf overnemen en 117 miljoen euro aan concessieschulden kwijtschelden door ze om te zetten in overheidsaandelen. De staat zou daarmee 61 procent van het bedrijf in handen krijgen. Het verhaal gaat dat de watertarieven voor de consumenten inderdaad omhoog zouden gaan, maar volgens de woordvoerder van de president handelt de regering in het belang van de consument, die anders helemaal zonder water kan komen te zitten.

Een schandalige overeenkomst, noemt Paul Roco het. Hij is een van de oppositiekandidaten die het tijdens de presidentsverkiezingen van 10 mei tegen Arroyo opneemt. De oppositie vindt dat het bedrijf een straf voor mismanagement moet krijgen. De reddingsoperatie van de regering komt er volgens hem alleen omdat de meerderheidsaandeelhouder een bedrijf van de machtige familie Lopez is, die tegelijk eigenaar is van het grootste televisienet dat, zoals iedereen op de Filipijnen weet, de kandidatuur van de huidige president steunt.

Edita Mallorca intussen, staat zoals altijd in de rij voor de pomp. Ze spot met de campagnevoerders van de presidentskandidaten die naar de krottenwijk komen om petjes en T-shirts uit te delen, maar geen water.