Sloppenwijkprogramma raakt maar niet uit de startblokken

Volgens de niet-gouvernementele organisatie Shelter Forum, een regionale koepel van organisaties die het voor daklozen en sloppenwijkbewoners opnemen, telt Kenia 199 armenwijken waar dringend werk moet worden gemaakt van betere leefomstandigheden. In al die sloppenwijken, waar aids en andere besmettelijke ziekten een zware tol eisen, wonen samen meer dan een miljoen mensen.

De Keniaanse regering geeft toe dat er werk aan de winkel is in de armenwijken. Met de medewerkers van het in Nairobi gevestigde hoofdkwartier van VN-Habitat heeft ze ook de perfecte adviseurs naast de deur om uit te maken wat er precies moet gebeuren. Maar zelfs in het dicht bij Nairobi gelegen Kibera, volgens sommige schattingen de grootste sloppenwijk van Afrika en de plaats waar KENSUP van start moet gaan, zijn de werkzaamheden nog niet van start gegaan.

Je zou gaan denken dat het allemaal loze beloften zijn, zegt Mwangi Waweru, een bewoner Korogocho, een kleinere sloppenwijk aan de rand van Nairobi. De verantwoordelijken van KENSUP verweren zich tegen de kritiek dat ze tijd verliezen. De planningsfase loopt tot juni 2004. Dat hebben we via de pers aan alle Kenianen laten weten, zegt David Kithakye van VN-Habitat. Patrick Bucha, assistent-directeur Huisvesting in het Ministerie van Openbare Werken en Huisvesting, benadrukt ook dat het om een langetermijnproject gaat. We hebben nu alleen nog maar voorlopig analyses, en daarop kunnen we geen concreet programma baseren. Maar tegen juni moeten we weten hoeveel geld er precies nodig is en hoe het project zal worden uitgevoerd.

Voorlopig is de Keniaanse regering in Kibera alleen maar in negatieve zin opgevallen. Begin dit jaar beslisten de beleidsmakers in Nairobi om alle illegale woningen te laten afbreken die in de buurt van spoorwegen en elektriciteitsleidingen waren gebouwd, of op grondstukken waar ooit snelwegen zouden moeten worden aangelegd. Dat zijn plaatsen waar wettelijk gezien in geen geval mag worden gebouwd. In Kibera raakten door een eerste fase van die ruimingsactie in februari 9.600 mensen dakloos, Volgens de hulporganisatie
Maji na Ufanisi (‘Water voor Ontwikkeling’) hebben sommige van die gezinnen nog altijd geen nieuwe woonst gevonden.

Het is alsof we niet bestaan in de ogen van de regering, zegt Dalmas Owino, de secretaris van het Kibera Rent and Housing Forum. Het is onaanvaardbaar dat dergelijke beslissingen kunnen genomen en uitgevoerd worden zonder de betrokkenen te waarschuwen en hen te consulteren. Ngo’s vrezen dat de inspraak ook tekort zal komen in KENSUP. Maar volgens Bucha van het ministerie van Huisvesting wordt er wel degelijk rekening gehouden met de gevoelens van de bewoners bij alles wat in Kibera wordt ondernomen.

Mondige sloppenwijkbewoners zijn in elk geval niet helemaal kansloos. Inwoners van Kibera die volgens de regering uit hun huizen moeten omdat die te dicht tegen spoorlijnen zijn gebouwd, zijn voorlopig uit de penarie. Met de hulp van de ngo Kituo Cha Sheria (‘Centrum voor Juridisch Advies’) spanden ze een rechtszaak in tegen de Kenya Railways Corporation. Eind april gooide de spoorwegmaatschappij de handdoek in de ring. (PD)