Smelten van zuidpoolgletsjers is niet ongewoon

De gletsjers op Antarctica worden in snel tempo dunner. Nieuw ijskernonderzoek bevestigt dat. Maar het nuanceert de situatie ook.

Eric Steig, klimaatwetenschapper van de Universiteit van Washington, zegt dat het smelten niet zo ongewoon is en dat het vooral niet met zekerheid aan de mens en zijn impact op het klimaat kan worden toegeschreven.

El Niño

Steig wijst op de website van Nature Geoscience vooral op de invloed van het cyclische weersverschijnsel El Niño. Hij had vroeger al een verband gezien tussen de snelle opwarming van Antarctica in de jaren 1990 en de El Niño-omstandigheden toen in de Stille Oceaan.

Nu ziet hij ook een link met gelijkaardige periodes, onder meer in de jaren 1830 en 1940. Ook toen vertoonde het klimaat in de regio El Niño-kenmerken, ook toen gingen de gletsjers sterk achteruit.

Steig baseert zich op ijskernonderzoek, met materiaal dat tweeduizend jaar terug gaat in de tijd. Daarin zagen hij en zijn collega’s klimaatpatronen die overeenkomsten vertonen met die van de jaren 1990.

Enorme scheur

El Niño is de warme uitschieter – La Niña is zijn koude tegenhanger – van een cyclisch weersverschijnsel dat samenhangt met de zuidelijke oscillatie,  een patroon van luchtdrukwijzigingen boven de Stille en de Indische Oceaan. Tijdens El Niño-fasen wordt het oppervlaktewater in het oosten van de Stille Oceaan veel warmer.

Steigs onderzoek concentreerde zich op de westelijke zuidpoolkap. Het dramatische ijsverlies op het Antarctisch Schiereiland, dichter bij Zuid-Amerika, is wel bijna zeker het gevolg van klimaatwijziging die door de mens is veroorzaakt, zegt Steig.

In 2011 heeft de NASA een enorme scheur ontdekt in de Pine Island-gletsjer, onderdeel van de westelijke zuidpoolkap. De 29 kilometer lange scheur is zo groot geworden dat een enorme ijsberg van 880 vierkante kilometer dreigt af te breken.