Sri Lanka houdt jonge moeders thuis

Veel arme Srilankaanse vrouwen vinden werk als hulp in de huishouding in het Midden-Oosten en Zuidoost-Azië. Maar de Srilankaanse regering vindt dat jonge moeders bij hun kroost moeten blijven. Vorige week maakte de regering bekend dat ze geen visa meer zal uitreiken aan vrouwen met kinderen jonger dan vijf. Moeders met oudere kinderen moeten bewijzen dat ze een goede opvang hebben.
Niemand ontkent dat de massale migratie problemen veroorzaakt in Srilankaanse gezinnen. Meer dan 60 procent van de Srilankanen die in het buitenland leven en werken, zijn vrouwen. De kinderen die ze thuis achterlaten, worden vaak verwaarloosd. Daardoor zijn ze nogal eens ondervoed en worden ze ook geregeld het slachtoffer van misbruik.
Maar toch valt het initiatief van de regering niet in goede aarde. “Je kan zo’n beslissing niet opdringen zonder de moeders een alternatieve bron van inkomsten te bieden”, zegt vrouwenrechtenactiviste Nimalka Fernando. “Wie gaat hun gezinnen anders onderhouden?”. Sri Lanka zelf kampt met hoge werkloosheid die vooral de ongeschoolde inwoners treft.
Migrantenorganisaties en vorige regeringen braken zich jaren het hoofd over het probleem. In 2003 bereidde de toenmalige regering ook een migratieverbod voor jonge moeders voor, maar volgens Fernando werd er toen wel gedacht aan begeleidende maatregelen voor de vrouwen die daardoor in Sri Lanka hadden moeten blijven.
“Het verbod dat nu is uitgevaardigd, ontneemt vrouwen het recht op mobiliteit”, vindt Fernando, die ook de voorzitter is van de Internationale Beweging tegen alle Vormen van Discriminatie en Racisme (IMADR). “De regering spant de kar voor het paard”, zegt David Soysa, de directeur van het Migrant Services Centre (MSC), een organisaties die migranten bijstaat. Hij vindt dat de regering de mensen in kwestie zelf de mogelijkheid moet laten om te beslissen wat goed voor hen is. De MSC dringt al jaren aan op stemrecht voor de migranten, die 12 procent van het kiespubliek uitmaken.
De regering maakte haar beslissing ironisch genoeg bekend op vrouwendag. Minister van Vrouwenzaken Sumedha G. Jayasena legde uit dat de staat ook oog moet hebben voor “het welzijn van kinderen.”
Volgens L.K. Ruhunuge, adjunct-directeur van het Srilankaans Bureau voor Tewerkstelling in het Buitenland, heef het verbod maar betrekking op 15 procent van de Srilankaanse migranten. Saudi-Arabië, waar 300.000 Srilankaanse vrouwen werken als hulp in de huishouding, werft alleen vrouwen ouder dan 35 aan.
De Srilankaanse regering had in mei vorig jaar de minimumleeftijd voor vrouwen die overzee willen gaan werken als huishoudhulp al opgetrokken tot 21 jaar, om op die manier de allerjongste moeders thuis te houden. In januari probeerde de regering ook het minimumloon voor vrouwen die in het buitenland als hulp in de huishouding gaan werken, op te trekken. De bedoeling was het aantal ongeschoolde vrouwelijke migranten te verminderen. Maar de maatregel werd ingetrokken na hevig protest van de uitzendbedrijven.
Eigenlijk kan Sri Lanka het zich niet veroorloven migranten te ontmoedigen. De Srilankaanse economie doet het slecht en de werkloosheid stijgt. Het geld dat migranten naar huis sturen, is de belangrijkste deviezenbron voor het land. Hulporganisaties zeggen wel dat kandidaat-migranten beter moeten worden ingelicht over de moeilijke omstandigheden waarin ze vaak moeten werken.