Te weinig geld voor gezondheidszorg armen

De gezondheidszorg in Latijns-Amerika en de Cariben is ernstig ziek, concludeerden gezondheidsexperts vorige week donderdag op een VN-conferentie in Mexico-stad. Er gaat te weinig geld naar geneeskundig onderzoek, waarschuwde organisator ECLAC (de Economische Commissie voor Latijns-Amerika van de VN) en als gevolg daarvan blijft de regio met te hoge sterftecijfers zitten.

Wat betreft de kindersterfte boekte Latijns-Amerika al successen: tussen 1998 toonden de statistieken een daling van 54 naar 34 dode kindjes per duizend. Maar voor de moeders is de toestand nog steeds even benard: de statistische kans om in het kraambed te sterven, blijft 190 per 100.000 geboortes. En er zal geen verbetering optreden voor 2015, zo luidt de voorspelling.

De reden, zegt José Luis Machinea, de secretaris-generaal van ECLAC, de Economische Commissie voor Latijns-Amerika van de VN, is dat Latijns-Amerika nog steeds afhankelijk is van de kennis en de hulp vanuit de industrielanden. Latijns-Amerika besteedt 0,5 procent van zijn bruto nationaal product aan onderzoek. Brazilië, Cuba en Mexico geven het meeste uit aan de zoektocht naar nieuwe behandelingen. Maar zelfs in die landen verzinken de uitgaven in het niet bij de 100 miljard dollar die de industrielanden jaarlijks spenderen aan onderzoek.

Wereldwijd zitten de uitgaven voor geneeskundig onderzoek in de lift, maar de geneesmiddelen en diagnoses zijn gericht op ziektes en aandoeningen die nauwelijks relevant zijn voor de ontwikkelingslanden. Volgende week organiseert de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in Mexico-stad een ministeriële top die strategieën moet opleveren om dat probleem aan te pakken. Dertig landen sturen een minister van Volksgezondheid om zich te beraden over het manifest gebrek aan relevant geneeskundig onderzoek voor de arme landen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bracht vorige week al een rapport (Knowledge for Better Health) uit dat duidelijk aantoont dat vraag en aanbod op wereldvlak mijlenver uiteen liggen in de gezondheidszorg. Minder dan tien procent van het geneeskundig onderzoek dat wetenschappers uitvoeren in opdracht van bedrijven, zegt het WHO-rapport, gaat naar de medische problemen waar ontwikkelingslanden mee kampen.

Het Global Forum for Health Research, een drukkingsgroep die ijvert voor meer geneeskundige aandacht voor het Zuiden, heeft het over de ‘10/90 kloof’: de vaststelling dat slechts tien procent van het onderzoek wordt besteedt aan ziektes waar 90 procent van de wereldbevolking mee kampt. Het Forum houdt volgende week een parallelle top in Mexico-stad om ervoor te zorgen dat de ministers van Volksgezondheid niet onverrichter zake naar huis terugkeren.

Het is een misvatting dat geneeskundig onderzoek een zaak is van privé-bedrijven alleen, zegt Stephen Matlin van het Global Forum: 44 procent van het geneeskundig onderzoek wordt gefinancierd met belastinggeld. De Verenigde Staten zijn goed voor 49 procent van het wereldwijde onderzoeksbudget, gevolgd door Japan met 13 procent, het Verenigd Koninkrijk met zeven procent en Duitsland en Frankrijk met zes en vijf procent.

Als de landen die het onderzoek leiden zouden beslissen om meer te doen voor armere regio’s, dan zouden de millenniumdoelstellingen binnen handbereik liggen, meent Machinea van ECLAC. De acht doelstellingen, een reeks van minima inzake ontwikkeling, vormen nog tot 2015 het officiële internationale kader van de internationale strijd tegen de armoede. Drie ervan hebben rechtstreeks met gezondheidszorg te maken. De kindersterfte bij de min-vijfjarigen dient tegen 2015 gereduceerd worden met tweederde, de moedersterfte moet tegen die datum met driekwart naar beneden en de verspreiding van aids, malaria en andere dodelijke ziektes moet onder controle zijn. Zonder structurele ingrepen, zijn die twee laatste doelstellingen volgens ECLAC onmogelijk te halen in Latijns-Amerika. (MM)