Veiligheidsraad staat voor stemming over tweede omstreden VS-resolutie

De Veiligheidsraad keurde in juli 2000 een resolutie goed die Amerikaanse vredeshandhavers tijdelijk vrijstelt van mogelijke vervolging voor oorlogsmisdaden. Dat besluit werd vorig jaar hernieuwd en geldt tot eind juni. De VS willen dat de V-raad voor 1 juli een nieuwe verlenging goedkeurt.

China, één van de vijf landen die over een vetorecht beschikken in de Veiligheidsraad, heeft al bedenkingen geuit bij het Amerikaanse voornemen. Maar volgens diplomatieke bronnen in New York zal Peking zich bij de stemming waarschijnlijk eerder onthouden dan echt tegen te stemmen.

Maandag riep de Amerikaanse Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) Groot-Brittannië op de resolutie niet te steunen. Groot-Brittannië heeft ook een veto in de Veiligheidsraad en is bovendien medeoprichter van het Internatonaal Strafhof, een nieuwe instelling die de vervolging van oorlogsmisdaden moet mogelijk maken. De VS zijn niet toegetreden tot het oprichtingsverdrag van het Strafhof in Den Haag, en hebben al met een 75-tal landen bilaterale overeenkomsten afgesloten die de uitlevering van Amerikaanse soldaten aan het Hof onmogelijk moeten maken. Ook de tijdelijke immuniteit die de Veiligheidsraad de voorbije jaren aan VS-troepen toekende, past in die strategie.

Steve Crawshaw, de directeur van HRW in Londen, ziet aanwijzingen dat de weerstand in de Veiligheidsraad tegen de resolutie sterker wordt. Bij de eerste verlenging vorig jaar onthielden Frankrijk, Duitsland en Syrië zich. Dit jaar zullen nog meer landen weigeren voor te stemmen, voorspelt Crawshaw.

De vraag is of de overige 14 leden van de Veiligheidsraad zich nog eens zullen laten intimideren? analyseert Hans Corell, tot voor kort juridisch adviseur van de VN. Kunnen ze het zich veroorloven hun eigen reputatie en die van de Veiligheidsraad nog eens te grabbel te gooien? En kunnen de VS zo blijven doorgaan nu ze alle steun van de VN nodig hebben die ze kunnen krijgen?

De Veiligheidsraad ligt al onder vuur omdat ze woensdag onder Amerikaanse druk unaniem een resolutie goedkeurde over de machtsoverdracht in Irak waarmee veel leden het eigenlijk moeilijk hebben. De nieuwe regering in Irak krijgt geen mogelijkheden om in te gaan tegen acties van de buitenlandse troepen in Irak waarmee ze het niet eens is.

Roger Normand, de directeur van het Centre for Economic and Social Rights en de auteur van een recent rapport over de manier waarop de VS in Irak de internationale regels in verband met bezettingen schenden, vindt dat de leden van de Veiligheidsraad een resolutie die Amerikaanse soldaten nog langer vrijwaart voor vervolgingen in verband met oorlogsmisdaden zelfs niet mogen overwegen. Volgens Normand zijn de oorlogsmisdaden en andere schendingen van het internationaal recht die de VS in Irak begaat geen uitschuivers, maar onderdeel van een beleid. (pd/mm)