Vietnamese witwaswet moet bendes droogleggen

Ik dacht dat geld op de bank zetten veilig en discreet was, zegt Le Hung Van, de uitbater van een elektronicawinkel in Ho Chi Minh Stad. Ik ga nu twee keer nadenken voor ik grote geldsommen op mijn spaarrekening zet.

Vanaf 1 augustus treedt een wet in werking die de Vietnamese overheid verplicht grote geldtransacties na te trekken. Voor spaarrekeningen gaat het om bedragen groter dan 500 miljoen dong (26.400 euro) en voor zichtrekeningen zijn transacties van 200 miljoen dong (10.500 euro) al verdacht. De wet eist dat Vietnamese banken vanaf 1 augustus dertien soorten verdachte transactie melden bij het witwaspreventiecentrum van de Nationale Bank van Vietnam (SBV).

Het gros van de commerciële banken is nog niet voorbereid op de meldingsplicht. De meeste klanten en bankbedienden hebben slechts een vaag idee van de veranderingen die op til zijn, zegt Nguyen Van Hoa, een bankier uit de stad. Dat gaat gepaard met veel misverstanden: veel klanten vrezen dat hun rekening bevroren wordt als ze te veel geld overschrijven.

De mensen gaan gewoon terugvallen op traditionele spaarmethodes, zegt winkelier Van. Het resultaat van deze witwaswet zal zijn dat mensen goud, dollars en onroerend goed gaan kopen in plaats van te sparen bij de bank. De banken delen die angst. We riskeren veel spaarrekeningen te verliezen, meent bankier Hoa.

Vietnam is nog steeds een economie die grotendeels draait op cash. Ondanks de opkomst van banktransacties is het de normaalste zaak van de wereld dat je een wagen of een huis koopt door harde dongs, dollars of goud op tafel te leggen. Vietnamezen vinden dat snel en handig.

Decreet nummer 74, zoals de nieuwe wet heet, komt er op vraag van buitenlandse donoren. De wet is nodig om de opkomende criminele netwerken de kop in te drukken, argumenteren het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank.

De Aziatische casheconomieën zijn hotspots voor witwasserij. Vietnam riskeert omwille van zijn geografische ligging een draaischijf te worden van criminele activiteiten. Nog langer wachten (met de invoering van de nieuwe wet) zou bijzonder veel ongerustheid opwekken bij de internationale financiële instellingen, zegt IMF-expert Peter Skonka.

Het Vietnamese ministerie van Openbare Veiligheid kliste toevallig deze maand een crimineel netwerk dat 20 miljoen dollar wit wilde wassen via investeringen in vastgoed en zaken. Vietnam is klaar om het terrorisme te bestrijden, melde de premier van Vietnam Phan Van Khai vorige maand trots tijdens zijn bezoek aan de VS.

De wet heeft twee zwakke plekken: de Vietnamese banken moeten volop meewerken en criminele netwerken kunnen het decreet gewoon omzeilen door alles in klinkende munt te betalen.

De banken zijn vragende partij voor een wet die het gebruik van grote sommen cash geld bij transacties aan banden legt. De regering heeft al aangekondigd dat die wet er komt, maar het is niet duidelijk of enkel bedrijven eraan onderworpen zullen worden. (MM/PD)