VN-racismeconferentie “kan nog gered worden”

“De start was niet fraai maar ik denk niet dat er schade zal zijn”, zegt Peter Splinter, vertegenwoordiger van Amnesty International in Genève. Hij wees op het belang van de toespraak van de Noorse minister van Buitenlandse Zaken Jonas Gahr Støre, die meteen na de Iraanse president kwam en diens uitspraken op de korrel nam. “Dat is wat we moeten doen”, zegt Splinter. “Niet de conferentie verlaten maar engagementen aangaan en uitspraken zoals die van de Iraanse president in vraag stellen en verwerpen.”
Volgens de Amnesty-vertegenwoordiger zal de slotverklaring vrijdag worden goedgekeurd, op voorwaarde dat niet nog meer landen zich terugtrekken. Het is een zeer zwak document, geeft Splinter toe, maar het biedt de conferentie een acceptabele uitweg.

Boycot

Verscheidene landen hadden al vooraf aangekondigd dat ze niet naar Genève zouden komen: Duitsland, Australië, Canada, de Verenigde Staten, Nederland, Israël, Nieuw-Zeeland en Polen. Sommigen waren het niet eens met de ontwerpversie van de slotverklaring, die volgens hen Israël viseert op aangeven van de islamitische landen. Anderen verzetten zich tegen de aanwezigheid van de Iraanse regering, die al meermaals controversiële uitspraken deed over de joodse holocaust.
De Iraanse president Ahmadinejad deed daar maandag tijdens zijn toespraak in Genève een schep bovenop. Hij zei dat de machtige landen na de Tweede Wereldoorlog “onder het voorwendsel van het lijden van de joden en de dubbelzinnige en twijfelachtige kwestie van de holocaust” migranten naar het Midden-Oosten hebben gestuurd om “in Palestina een volslagen racistische regering” te vestigen. De vertegenwoordigers van de EU-landen verlieten daarop de zaal.
Durban 2 is het vervolg op de Wereldconferentie tegen Racisme, Rassendiscriminatie, Xenofobie en Aanverwante Intolerantie (WCAR), die in 2001 in het Zuid-Afrikaanse Durban gehouden werd. Omdat toen bakken kritiek over Israël werden uitgestort, trokken de Verenigde Staten zich terug.
Gianfranco Fattorini, vertegenwoordiger van de Franse Beweging tegen het Racisme en voor de Vrijheid tussen de Volkeren (MRAP), ziet in de huidige boycot van de Verenigde Staten een zekere logica. Maar dat landen die in 2001 wel bleven en daar de slotverklaring goedkeurden, nu wegblijven, is een vergissing, zegt hij.