Wereldwijde griepepidemie kan voor eigen recessie zorgen

De Wereldbank heeft een “worst case scenario” opgesteld waarin een pandemie, een wereldwijde epidemie, 71 miljoen mensen treft. Zo’n crisis zou de wereldeconomie met bijna vijf procent doen krimpen. Sommige deskundigen spreken van een dodentol boven de 180 miljoen slachtoffers.

De bedreiging komt van het H5N1 vogelgriepvirus, dat in 2003 opdook en in Azië en Afrika al honderden slachtoffers eiste. Dat is echter niets vergeleken met een echte pandemie van een nieuwe variant van het virus waar bijna niemand immuun voor is, zeggen deskundigen in het rapport “Fourth Global Progress Report on Responses to Avian Influenza and Pandemic Readiness”.

Gelijkaardige pandemieën in het verleden geven een idee van de vernietigende kracht: de Spaanse griep, die in 1918 tot vijftig miljoen slachtoffers eiste, is waarschijnlijk ook begonnen met een variant van de vogelgriep die naar de mens oversloeg.

“Omdat zo’n epidemie zich enorm snel zou verspreiden, moeten substantiële maatregelen genomen worden om effectieve strategieën te ontwikkelen en noodplannen uit te werken”, zegt de bank.

Arme landen lopen meeste risico

“Over het algemeen zullen ontwikkelingslanden het hardst getroffen worden, omdat een hoge bevolkingsdichtheid en armoede de economische impact accentueren”, zeggen Andrew Burns, Dominique van der Mensbrugghe, en Hans Timmer, de economen van de Bank die het rapport opstelden.

Volgens hun schattingen zou een “milde” epidemie, zoals de Hongkong griep in 1968, ongeveer 1,4 miljoen mensen het leven kosten en de wereldeconomie met 0,7 procent doen krimpen. Een “middelmatige” wereldwijde epidemie, zoals de Aziatische griep van 1957, zou 14,2 miljoen levens eisen en de economie met 2 procent doen dalen in het eerste jaar. Een “ernstige” wereldwijde griepepidemie, waarvan in het worst case scenario wordt uitgegaan, zou 71 miljoen slachtoffers maken en het de wereldeconomie met bijna vijf procent doen krimpen.

Omdat het zo goed als onmogelijk is om in te schatten hoe ernstig de pandemie zou zijn, benadrukt de bank dat de scenario’s “puur illustratief” zijn. “Maar ze geven een indruk van de impact en de potentiële kosten van een wereldwijde epidemie”, zegt het rapport.

Een deel van de economische verliezen is het gevolg van de overlijdens of infecties, die tot 35 procent van de bevolking zouden kunnen treffen. Maar de grootste economische impact is afkomstig van de gedragsverandering van de bevolking, die besmetting zal proberen vermijden.

Zo zou schrik voor besmetting in een vliegtuig het luchtvaartverkeer met 20 procent doen afnemen tijdens het eerste jaar van een “ernstige” pandemie, met een gelijkaardige  terugval in het toerisme, transport en de horeca.