The Lancet: 'Klimaatverandering bedreigt halve eeuw vooruitgang in gezondheid'

In de discussie over de klimaatverandering gaat het vaak over de stijgende zeespiegel, droogte of instabiliteit, maar de impact op de gezondheidszorg wordt te vaak vergeten, zegt de commissie van Europese en Chinese klimaatwetenschappers, ecologen, sociale wetenschappers en gezondheidsdeskundigen. ‘Als de klimaatverandering als een gezondheidsprobleem gezien wordt, eerder dan een puur ecologisch, economisch of technisch probleem, wordt het duidelijk dat we aankijken tegen een probleem dat het hart van de mensheid treft’, schrijven de auteurs in een begeleidend artikel bij hun rapport in The Lancet.

De wetenschappers sommen naast de directe gevolgen zoals hittegolven, overstromingen en droogte, ook de indirecte consequenties op, zoals oprukkende ziektes, luchtvervuiling, voedselonzekerheid en ondervoeding, en conflict. Malaria en dengue (knokkelkoorts) zijn nu al aan een opmars bezig zijn in onder meer Zuid-Europa. Ook hittegolven zullen steeds vaker voorkomen en ernstiger zijn. Bij de laatste extreem hete zomer in 2003 kwamen in Europa maar liefst 70.000 mensen om, vooral in Frankrijk en Italië.

Enorme kans

Maar tegelijk, benadrukken de auteurs, levert de strijd tegen die klimaatverandering enorme voordelen op voor de volksgezondheid. Zo leidt een verminderd gebruik van fossiele brandstoffen tot minder longaandoeningen en meer lichaamsbeweging, omdat meer mensen vaker stappen of fietsen. De combinatie van beide factoren vermindert de kans op obesitas, diabetes, hartaandoeningen en herseninfarct. Ook een lagere consumptie van rood vlees helpt niet alleen het klimaat, maar kan ook aanzienlijke voordelen hebben voor de gezondheid.

‘Er is een sterke internationale consensus nodig om een wereldeconomie te creëren waarin de uitstoot van broeikasgassen geminimaliseerd wordt’, zegt medeauteur Maria Nilsson van de afdeling Epidemiologie aan de Zweedse Umeå Universiteit. “Die zou tegelijk een grote kans vormen om de menselijke gezondheid te verbeteren. De maatregelen die we voorstellen zijn extra belangrijk voor de bevolking in de armste en meest kwetsbare regio’s in de wereld, die ook het zwaarste getroffen worden door de klimaatverandering.”

Voor milieuorganisaties is het duidelijk welke kant de wereld uit moet. “We kunnen ontelbare levens redden, de opmars van ziektes tegenhouden en de voedselvoorziening veilig stellen en tegelijk de productie van schone energie blijven uitbouwen”, zegt Kim Knowlton van de Natural Resources Defense Council in een reactie. “Onze kinderen en de volgende generaties rekenen op ons.”