Teloorgang West-Antarctische ijskap niet meer te stoppen

Het maakt voor de West-Antarctische ijskap niet langer uit hoeveel fossiele brandstoffen we nog verbranden, stelt nieuw onderzoek van de British Antarctic Survey (BAS) in Nature Climate Change. Het sneller afsmelten van de ijskap kan nu niet meer worden vermeden, en dat voorspelt weinig goeds voor kustgebieden.

De studie maakt gebruik van de Britse nationale supercomputer om te simuleren hoe sterk de ijskap zou smelten bij vier verschillende scenario’s, gaande van business as usual tot sterke klimaatactie waarbij de wereld de de klimaatverandering tot 1,5 graden Celsius kan beperken.

Ingrijpende klimaatactie heeft nauwelijks nog invloed op het smeltingsproces dat in werking is gezet.

Met dat laatste scenario zouden de meest rampzalige gevolgen van de klimaatverandering vermeden kunnen worden, maar voor de West-Antarctische ijskap is het te laat, stelt het onderzoek. Ingrijpende klimaatactie heeft nauwelijks nog invloed op het smeltingsproces dat in werking is gezet. Als de wereld er al in zou slagen om de gemiddelde temperatuurstijging onder 1,5 graad Celsius te houden, blijft het smelten driemaal sneller toenemen dan in de vorige eeuw.

Meer tijd

De West-Antarctische ijskap vormt de grootste bijdrage van Antarctica aan de stijging van de zeespiegel. Als ze helemaal zou smelten, kan dat het zeeniveau met wel vijf meter doen stijgen, met alle gevolgen van dien voor de miljoenen mensen die in de buurt van kusten wonen.

‘Het lijkt erop dat we de controle over het smelten van de West-Antarctische ijskap zijn kwijtgeraakt’, zegt hoofdauteur Kaitlin Naughten, onderzoeker bij de British Antarctic Survey. ‘Als we de ijskap in haar historische staat hadden willen behouden, dan hadden we decennia geleden actie tegen de klimaatverandering nodig gehad.’

‘We mogen absoluut niet stoppen met onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen.’

Toch heeft het onderzoek ook een positieve kant, zegt ze. ‘Door deze situatie vooraf te beseffen, heeft de wereld meer tijd om zich aan te passen aan de komende zeespiegelstijging. Als je een kustgebied moet verlaten of substantieel opnieuw moet ontwerpen, kan een voorbereidingstijd van vijftig jaar een groot verschil maken.’

De auteurs willen er wel op hameren dat de studie geen reden mag zijn om de handdoek in de ring te gooien. ‘We mogen absoluut niet stoppen met onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen’, zegt Naughten. ‘Want wat we nu nog doen, zal het tempo van de zeespiegelstijging op de langere termijn helpen vertragen. Hoe langzamer de zeespiegel verandert, hoe gemakkelijker het voor overheden en de samenleving zal zijn om zich daaraan aan te passen, ook al is het niet meer te stoppen.’