Hoe verschillend kunnen culturen zijn?

Neem nu het tijdsgebruik. Het wordt als een cliché beschouwd dat Afrikanen altijd te laat komen. Maar ik kan u verzekeren: van alle vergaderingen die ik met Kongolezen heb belegd is er geen enkele op het aangekondigde uur begonnen. Dan kom je natuurlijk in de verleiding om de afspraak een uur vroeger vast te leggen dan bedoeld, maar dat merken ze ook wel, en dan komen ze – terecht, want ze zouden anders toch maar moeten wachten – toch later. En dan zit je natuurlijk vast in een vicieuze cirkel van formaat.

Voor een gewone vergadering, tot daar aan toe, je kan nog wel wat anders doen in afwachting dat de laatkomers opdagen. Maar als je voor een verhuis staat….

Tien dagen  op voorhand had ik uitdrukkelijk gevraagd de verhuis van ons kantoor goed te plannen: werkvolk engageren, transport vastleggen, afspreken met de elektricien voor verhuis van de generator en de invertor… Op 29 juni zou de verhuis plaatsvinden. Op één dag moest dat lukken. Temeer daar de dag erop het halfeeuwfeest van de onafhankelijkheid viel!

De dag zelf kreeg ik alvast te horen dat de vrachtwagen pas tegen 13 uur zou beschikbaar zijn. Maar om 13 uur was er geen vrachtwagen te bespeuren. Om 15 uur wordt het eerste meubel opgeheven. Drie uur later zou het donker zijn. Om 3 uur in de namiddag wordt begonnen met een verhuis… Ik kan het niet langer aanzien en besluit met de eerste lading mee te vertrekken.

Ik vernam dat de elektricien tegen 16 uur dan toch is aangekomen, en dat hij de verhuis van de elektrische installatie heeft voorbereid voor ’s anderendaags. Want inderdaad, op de nationale feestdag zijn we dan uiteindelijk tot 14 uur bezig geweest met verhuizen. Maar niemand anders leek dat erg te vinden. Dus waar maak ik me druk over?

En dan ons nieuwe kantoor. Een groot woonhuis, gebouwd in 2005. Pas opgefrist door de huisbaas. Het eerste wat opvalt zijn de grote bruine vlekken op de witte vloerstenen. De ramen kregen blijkbaar een nieuw likje vernis, maar een groot deel van dat goedje is op de vloer beland. OK, kranten bestaan hier amper, dus daar kan je nog inkomen dat ze die niet gebruikt hebben. Ik neem mijn zakmes en stel vast dat die opgedroogde vernisvlekken best wel te verwijderen zijn. Op een uurtje tijd is de vloer van mijn nieuwe slaapkamer weer smetteloos. Waarom heeft de huisbaas daar dan niet voor laten zorgen?

Eén van de vensters was door een windvlaag dichtgeklapt en stukgeslagen. Dus hadden we met de huisbaas afgesproken dat er een nieuw glas zou komen. Wel, het nieuwe glas was er wel. Maar de scherven van het oude lagen nog overal verspreid. Niet opgeruimd. Niemand anders vond dat abnormaal.

En dan de constructie van dit huis. OK, dat de deuropeningen maar 1m85 hoog zijn, dat kan je niemand verwijten. Met mijn bescheiden 1m80 noemen de Wanande me al “géant”. Ik ben al blij dat ik me net niet hoef te bukken; in tegenstelling tot onze eventuele toekomstige Hollandse bezoekers (Alphons, zet je schrap!). Maar andere constructiekenmerken zijn beslist eigenaardig te noemen.

Vier badkamers in éénzelfde huis asjeblief, met elk een lavabo, douche en een WC, en daar nog eens 2 extra WCs met lavabo bovenop. De Wanande zijn geobsedeerd door handhygiëne bij de maaltijd. Dus bovenop al die badkamerweelde nog eens twee lavabos middenin het salon op het gelijkvloers en op de bovenste verdieping. Je moet het gezien hebben om het te geloven. Bovendien, de badkamer verbonden aan mijn slaapkamer heeft een extra hellende vloer. Was het zo bedoeld of had de architect of de aannemer zich wat misrekend? Ik weet het niet. Feit is dat de helling zo groot is – om een goeie waterafvoer te verzekeren zegt de huisbaas – dat ook de WC mee scheef staat, en dat, als je moet, je het gevoel krijgt je gevoeg te doen aan boord van de Titanic. En dát herinnert me er dan weer aan dat zowel aan Kongolese als aan Oegandese kant van de grens in Kasindi/Mpondwe er een hotel Titanic bestaat. Wie in het westen zou op het idee komen zijn hotel zo te noemen?

Afijn, met zulke dingen valt nog te leven. Erger is dat de hoofdreden van onze verhuis was dat ons kantoor was gelegen vlak tegenover een metaalatelier, waar de slijpschijven elke dag lelijk huis hielden met onze trommelvliezen. Wat dat betreft is het een hele verbetering. Maar beeld je mijn wanhoop in wanneer ik de eerste avond van mijn verblijf in mijn nieuwe woonst hier bij valavond word opgeschrikt door het opstarten van een wijkgenerator die meer decibels produceert dan een opstijgende helikopter!

Het blijkt om een Chinees low-cost model te gaan. De persoon die aanvaardt om het onding op zijn perceel te installeren hoeft geen bijdrage te betalen en krijgt dus gratis stroom. Alle andere buren betalen wel mee voor brandstof en onderhoud. Maar niemand wordt vergoed voor gehoorverlies.

Vandaag of morgen ga ik daar toch eens langs om dat lawaaierig monster van dichtbij te bekijken. Vanavond, vrijdagavond, blijft die generator langer draaien dan gewoonlijk. Het is nu al over elven, en nog steeds teistert hij mijn trommelvliezen. Zou er misschien een WK-match zijn vanavond?

Onmogelijk om te gaan slapen bij al dat akoestisch geweld. Met een gekoeld glas bier (de invertor doet het prima, ook na de verhuis!) zet ik me neer op het terras en verval in stilzwijgende (wat mezelf betreft dan toch) bewondering voor het grootste sterrenbeeld van alle, de Schorpioen, rechts geflankeerd door het strategische Zuiderkruis. Het noorden ben ik al kwijt. Maar het zuiden zal me niet ontglippen!